Τι είναι το Gamelit/LitRPG; Αναλυτικός οδηγός πάνω σε ένα ανερχόμενο λογοτεχνικό υποείδος!

Τι είναι το Gamelit/LitRPG; Αναλυτικός οδηγός πάνω σε ένα ανερχόμενο λογοτεχνικό υποείδος!

Για τους περισσότερους, ο όρος είναι ίσως άγνωστος και ενδεχομένως αρκετοί να σπεύσετε να θεωρήσετε πως πρόκειται για κάποιο είδος παιχνιδιού, αλλά όχι, πρόκειται για λογοτεχνική κατηγορία και μάλιστα ανερχόμενη στο αγγλόφωνο κοινό. Τι είναι λοιπόν το Gamelit και τι το LitRPG; Πολύ συνοπτικά, το Gamelit και το LitRPG συγχέονται ως έννοιες συνώνυμες. Τα πράγματα είναι διαφορετικά όμως, μιας και το Gamelit περιλαμβάνει μία ευρεία λογοτεχνική ομπρέλα. Ουσιαστικά είναι οποιαδήποτε φανταστική ιστορία χρησιμοποιεί μηχανισμούς παιχνιδιού (game mechanics) ή μπορεί να λαμβάνει τόπο μέσα στο ίδιο το παιχνίδι. Το LitRPG από την άλλη είναι υποείδος του Gamelit και περιλαμβάνει κάποιου είδους γραμμική πρόοδο για τους χαρακτήρες, η οποία είναι σημαντική για την πλοκή της ιστορίας. Για παράδειγμα, καθώς ο πρωταγωνιστής μας προχωρά στην ιστορία, συγκεντρώνει experience points (XP) και αναβαθμίζεται, όπως θα γινόταν και σε ένα κανονικό παιχνίδι. Συχνότερα από το Gamelit δε, θα δούμε πως αρκετές LitRPG ιστορίες να διαδραματίζονται μέσα σε κάποιου είδους εικονικό παιχνίδι. Πρέπει να τονιστεί πάντως, πως αυτό που τα διακρίνει είναι το γεγονός ότι το LitRPG, είναι γραμμικό, ενώ το Gamelit μπορεί και να μην είναι και δεν χαρακτηρίζονται από το αν διαδραματίζονται μέσα σε κάποιο παιχνίδι ή όχι. Όπως ανέφερα πιο πάνω, το Gamelit περιλαμβάνει μια ευρεία λογοτεχνική ομπρέλα, παρ΄ όλα αυτά θα το συναντήσουμε συχνά πυκνά σε ιστορίες φαντασίας/επιστημονικής φαντασίας. Αν και η παραπάνω κατηγορία μπορεί να χαρακτηριστεί ως παράξενη ή κουτή, πιστέψτε με, είναι αρκετά ενδιαφέρουσα. Ένα ενδεικτικό παράδειγμα σύντομης ταινίας (7 λεπτών), που χρησιμοποιεί game mechanics σε συνδυασμό με LitRPG στοιχεία είναι το "Sight" από της CGBros. Αξίζει τον κόπο να την δείτε πριν προχωρήσετε και συνεχίσετε να διαβάζετε παρακάτω...

Πότε λοιπόν ξεκίνησε το Gamelit / LitRPG;

Στις περισσότερες διαδικτυακές πηγές, θα δούμε πως ξεκίνησε από χώρες όπως την Ρωσία, την Ιαπωνία και άλλες ασιατικές χώρες (π.χ. Ταϊβάν και Κορέα). Τα τελευταία χρόνια αυτή η κατηγορία έχει αρχίσει να κάνει εντύπωση και στον δυτικό κόσμο και έχει αρχίσει να εδραιώνεται ως λογοτεχνική κατηγορία. Επειδή είναι σχετικά πρόσφατη όμως και πειραματική, για αυτό τον λόγο και δεν υπάρχει σαφής ορισμός ακόμη. Ούτε γνωρίζουμε με σιγουριά ποιος το ονόμασε έτσι. Βέβαια, παρότι ο ορισμός είναι νέος, το concept υπήρχε εδώ και αρκετά χρόνια, πιθανότατα από τη δεκαετία του '70, με το "Quag Keep" της Andre Norton, η οποία άρχισε να εισάγει στοιχεία από το Dungeons & Dragons.
Xαρακτηριστικό είναι πάντως πως αν σου αρέσουν τα RPGs, η ανάγνωσή τους θα σε κάνει σίγουρα ων αισθανθείς σαν στο σπίτι σου. Όταν ξεκίνησα πριν χρόνια να βλέπω και να διαβάζω LitRPG, δεν ήξερα καν τι ήταν. Το αποκορύφωμα στην Ιαπωνία ήταν το 2009, όταν βγήκε το "Sword Art Online" το οποίο είναι ένα από τα πρώτα LitRPG anime που είδα. Για να καταλάβετε όταν βγήκε, ακόμη δεν υπήρχε καν ο ορισμός LitRPG. Όλα αυτά οδήγησαν στην δημιουργία της Gamelit/LitRPG κουλτούρας. Tο 2012 ξεκίνησαν να βγαίνουν στην Ρωσία τα πρώτα "βαριά" LitRPG που ανήκαν στην κατηγορία crunchy, δηλαδή περιείχαν αρκετά στατιστικά για τους χαρακτήρες και τους NPCs, σε αντίθεση με τα Ιαπωνικά, τα οποία χρησιμοποιούσαν μια πιο lite έκδοση. Προς το τέλος του 2013 με αρχές του 2014 προέκυψε ο ορισμός LitRPG από τους Ρώσσους Vasily Makhanenk (συγγραφέα), τον Dmitry Malkin (editor) και Alex Bobl (συγγραφέα).

Ποιες κατηγορίες υπάρχουν;

Όπως αναφέραμε και πιο πριν, το Gamelit είναι ουσιαστικά η ομπρέλα που περιλαμβάνει υποκατηγορίες όπως το LitRPG. Θα ρωτήσει κάποιος είναι η μόνη υποκατηγορία; Η απάντηση είναι όχι, μιας και σταδιακά εμφανίστηκαν και άλλες υποκατηγορίες. Κάποιες από αυτές είναι:

  • LitRPG (το βάζω ξανά), μιας και διαχωρίζεται σε lite και crunchy, στο οποίο υπάρχουν πολλά στατιστικά.
  • Dungen Gamelit / DungeonLit
  • FPS GameLit / LitFPS
  • TabletopLit
  • CardLit
  • Strategy Gamelit

Gamelit / LitRPG στοιχεία

Όπως υπάρχουν hard science fiction μυθιστορήματα, έτσι και εδώ συναντάμε ιστορίες οι οποίες είναι Hard, Soft & Minimal LitRPGs / Gamelit. Ας δούμε τις διαφορές τους.

HardLitRPG: Σε μεγάλο βαθμό ο κόσμος και η περιγραφή μοιάζει με παιχνίδι. Τα στοιχεία Gamelit/LitRPG είναι έντονα και αρκετές φορές θα δούμε να γίνεται περιγραφή του χαρακτήρα και των στατιστικών του όπως ένα κλασσικό Role Playing Game. Για παράδειγμα:

Ο πρωταγωνιστής μας συναντά έναν Paladin, τα χαρακτηριστικά του οποίου είναι τα παρακάτω:

  • Level: 4
  • HP: 24
  • STR: 19
  • CHA: 16
  • CON: 15
  • DEX: 12
  • INT: 11
  • WIS: 11

Weapons: Spear and Shield +5 Javelin
Fighting Style: Protection
Armor Class: 18 (16+2 Shield)
Feat: Shield Master
Skills: Persuasion, Athletics, Intimidation, Insight, Survival, Animal Hunting

Για να πω την αλήθεια, είναι από τις κατηγορίες που με κουράζουν ως ένα βαθμό, μιας και δύσκολα ο αναγνώστης θα μπορέσει να συγκρατήσει όλα αυτά τα στατιστικά του χαρακτήρα

Soft LitRPG:Τα στοιχεία LitRPG εδώ είναι ελάχιστα και αναφέρονται σχετικά σπάνια. Π.χ. μπορεί να γίνεται αναφορά κατά περιόδους σε levels, skills, spells κλπ. Παρόλα αυτά, τα στοιχεία αυτά παραμένουν ουσιώδη για την πρόοδο της ιστορίας.

Eίναι απαραίτητο στα LitRPG να υπάρχουν levels, skills και λοιπά στατιστικά στοιχεία;

Για να πω την αλήθεια αυτό έρχεται λίγο στη σφαίρα της φιλοσοφίας του τι είναι Gamelit/LitRPG. Το πιο εύκολο πράγμα για να δηλώσεις πως κάτι είναι Gamelit/LitRPG είναι να γράψεις levels, καθώς και διάφορα άλλα χαρακτηριστικά που συναντούμε στα RPGs. Κατά τη δική μου άποψη όμως, δεν θα έπρεπε να χαρακτηρίζει ένα μυθιστόρημα το στοιχείο αυτό, μιας και η χρήση game elements από μόνα τους, δεν σημαίνει πως συμβάλλουν στην εξέλιξη της πλοκής. Όπως είπαμε βέβαια, δεν υπάρχουν σαφείς ορισμοί για το τι είναι και τι δεν είναι Gamelit αυτή τη στιγμή, οπότε οι έννοιες μπορεί να συγχέονται ή να είναι ελαστικές ακόμη.

Eίναι μεγάλη η αγορά του Gamelit /LitRPG;

Η απάντηση είναι σύντομη και θα πω όχι. Υπάρχει όμως μεγαλύτερη ζήτηση από ότι προσφορά, μιας και πρόκειται για ένα είδος που ξεκίνησε σε αγγλόφωνο κοινό μόλις το 2015! Η αγορά του θεωρώ πως δεν είναι μεγαλύτερη από ότι ολόκληρη η σκηνή του φανταστικού στην Ελλάδα, αλλά όσοι διαβάζουν LitRPG είναι φανατικοί με το είδος και διαβάζουν αρκετά και σχεδόν αποκλειστικά αυτή την κατηγορία. Συχνά θα συναντήσεις άτομα (όπως εμένα καλή ώρα) να διαβάζουν 50-100 βιβλία της συγκεκριμένης κατηγορίας μέσα στο έτος. Εδώ θα κάνω μια μικρή παρένθεση για να αναφέρω πως το kindle unlimited βοηθά στον δανεισμό αυτών των βιβλίων με πολύ μικρό κόστος.

Σε ποια γνωστά λογοτεχνικά είδη το συναντάμε;

Αν και θεωρητικά δεν υπάρχει περιορισμός, φαίνεται πως το Gamelit έχει μεγάλη ανταπόκριση σε Fantasy & Science Fiction κατηγορίες. Συχνά πυκνά, οι συγγραφείς γράφουν στις παρακάτω υποκατηγορίες αυτών των δύο μεγάλων κατηγοριών:

Συγκεκριμένα για Fantasy:

  •  Urban Fantasy
  •  Epic Fantasy
  •  Portal Fantasy
  •  Dark Fantasy

Συγκεκριμένα για Science Fiction:

  • Cyberpunk
  • Dystopia
  • Speculative Tech
  • Dark Sci-Fi

Μία ακόμη γενική κατηγορία που έρχεται και επικάθεται πάνω στα παραπάνω είδη/υποείδη είναι και το harem, το οποίο όπως και λέει το όνομα του έχει στοιχεία χαρεμιού (ερωτικά τρίγωνα, πεντάγωνα και λοιπά συμπλέγματα...). Έτσι συναντάμε πολλές φορές ένα βιβλίο να χαρακτηρίζεται ως Urban Fantasy LitRPG Harem.

Είναι αυτοτελείς περιπέτειες συνήθως;

Μιας και τα LitRPG/Gamelit ακολουθούν την μόδα του indie publishing, πρόκειται για σειρές που είναι τουλάχιστον 6 βιβλία και πολλές φορές φτάνουν έως και τα 25 στην ίδια σειρά. Συνήθως όμως κυμαίνονται μεταξύ των 10 έως 15 βιβλίων. Γνωρίζω συγγραφέα που γράφει νουβέλες SciFiLitRPG και αυτή τη στιγμή έχει γράψει πάνω από 60 (!) βιβλία, τα τελευταία έξι χρόνια και αναφέρονται στην ίδια σειρά. Οπότε οι συγγραφείς αποφασίζουν να αφιερώσουν αρκετά χρόνια στην εξέλιξη της κοσμοπλασίας, όπως γίνεται και σε ένα παιχνίδι με τα expansions τους. Οι οπαδοί αυτών των μυθιστορημάτων αντίστοιχα επενδύουν και δεσμεύονται αρκετά χρόνια και θέλουν να διαβάσουν αρκετά βιβλία στην ίδια σειρά. Ο μέσος όρος του κάθε βιβλίου είναι γύρω στις 350 σελίδεςκαι σε αρκετές περιπτώσεις φτάνουν τις 800 – 1000 σελίδες! Πολύ σπάνια επομένως θα δούμε ανθολογίες, σύντομες ιστορίες και συλλογές.

Υπάρχουν Gamelit/LitRPG από Έλληνες συγγραφείς στην Ελλάδα;

Από όσο ξέρω όχι, αλλά σίγουρα θα ήταν ενδιαφέρον να δούμε στην ελληνική σκηνή του φανταστικού την συγκεκριμένη κατηγορία. Αν γνωρίζετε κάποιον/α, παρακαλώ αφήστε τα σχόλια σας παρακάτω.

Το Gamelit/LitRPG είναι πραγματικά ένα ενδιαφέρον και ανερχόμενο είδος λογοτεχνίας, που δυστυχώς έχουν την δυνατότητα να το απολαύσουν μόνο όσοι διαβάζουν στα Αγγλικά, Ρωσικά και Ιαπωνικά. Υπάρχουν ελάχιστοι εκδοτικοί οίκοι (δύο αν θυμάμαι καλά) που αναλαμβάνουν την έκδοση των συγκεκριμένων βιβλίων και αυτό γίνεται συνήθως στο Amazon Kindle και σε βιβλιοπωλεία μέσω Ingram Spark. Αυτό το κάνει ακόμη πιο δύσκολο να έρθουν και να μεταφραστούν βιβλία αυτής της κατηγορίας στην Ελλάδα, αλλά θα είχε ενδιαφέρον όμως να δούμε και αυτό το λογοτεχνικό είδος προς τα μέρη μας κάποια στιγμή...