“Στο Φως της Αυγής”, του Αριστείδη Νάστου

“Στο Φως της Αυγής”, του Αριστείδη Νάστου

Kατά την τελευταία εικοσαετία του 17ου αιώνα, σε μια περίοδο όπου καμία χώρα της Ευρώπης δεν είναι σίγουρη για τους φίλους ή τους εχθρούς της, η ατμόσφαιρα θυμίζει πυριτιδαποθήκη…

Ενώ η Οθωμανική αυτοκρατορία μοιάζει ασυγκράτητη και ετοιμάζεται για την κατάκτηση της πολυπόθητης Βιέννης, ο Γκαλίπ Καρτάλ, ο θρυλικός γενίτσαρος πολεμιστής της γενιάς των Αετών, έρχεται αντιμέτωπος με τη μεγαλύτερη πρόκληση της ζωής του. Σε μια σκοτεινή γωνιά στην καρδιά της Ευρώπης, ο Μάτυας Όρντογκ, ο άνθρωπος με τα «χίλια πρόσωπα», μετά από μια περιπετειώδη πορεία γεμάτη μοιραία διλήμματα, θα φτάσει ν’ ανακαλύψει τον πραγματικό του εαυτό, ρισκάροντας τα πάντα με τις αποφάσεις του. Η Γκαμπριέλ Κολμπέρ, ένα κρίνο από την αυλή των Βερσαλλιών, θα καταφέρει τελικά να δραπετεύσει από τη μοίρα της, που την θέλει θύμα αλλά και θύτη;

Πότε και πώς το νήμα των γεγονότων θα ενώσει τα μονοπάτια των πρωταγωνιστών, που μαζί με ιστορικά πρόσωπα-κλειδιά θα φτάσουν τελικά προ των πυλών της Βιέννης αλλά και μεγάλων αποφάσεων; Τα πολιτικά παιχνίδια και οι φιλοδοξίες, ο έρωτας, η προδοσία, η φιλία, η ίδια η ζωή χορεύουν μέσα στην πολεμική δίνη. Μία σημαντική σελίδα της Ιστορίας για την εξέλιξη του ευρωπαϊκού κόσμου έρχεται ξανά στο φως, φορώντας το πέπλο του μυθιστορήματος. Πάνω από την κορυφογραμμή του λόφου Κάλενμπεργκ ξεπηδούν οι πρώτες ηλιαχτίδες. Το φως της νέας ημέρας θα το δουν όσοι κατάφεραν να μείνουν ζωντανοί… ηττημένοι και νικητές

Το βιβλίο Στο Φως της Αυγής είναι το τρίτο βιβλίο του Αριστείδη Νάστου. Έχοντας διαβάσει τα δύο προηγούμενα (Οι Εφιάλτες του Άγκαρατ και Ίβαρ: Ο νεκρός πολεμιστής), είχα υψηλότατες προσδοκίες για το συγκεκριμένο και για καλό λόγο.

Πρόκειται για ένα ιστορικό μυθιστόρημα που μας ταξιδεύει στην Ευρώπη του όχι και τόσο μακρινού 17ου αιώνα, κατά τη διάρκεια του οποίου η Οθωμανική Αυτοκρατορία βρίσκεται στην ακμή της. Προετοιμαζόμενος εδώ και πολλά χρόνια για το επόμενο μεγάλο του θήραμα, ο Σουλτάνος Μέχμεντ ο Δ', έπειτα από προτροπές του μεγάλου βεζίρη Καρά Μουσταφά πασά αλλά και από τα σημάδια των καιρών, βάζει στο στόχαστρο τη μεγάλη πρωτεύουσα των Αψβούργων, τη Βιέννη. Εκείνο το “κόκκινο μήλο”, όπως χαρακτηριστικά την αποκαλούσαν οι Οθωμανοί, το οποίο ο αείμνηστος Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής είχε αποτύχει να κατακτήσει πριν από μερικούς αιώνες.

Εκεί, λοιπόν, θα συναντήσουμε όχι έναν, αλλά τρεις πρωταγωνιστές, που θα βρεθούν από το πουθενά μπλεγμένοι σε ένα κουβάρι από πολιτικά παιχνίδια, μηχανορραφίες και πόλεμο: τον δαιμόνιο Ούγγρο Μάτυας Όρντογκ, την πανέξυπνη Φράγκα Γκαμπριέλ Κολμπέρ και τον γενίτσαρο Γκαλίπ Καρτάλ.

Τρεις οπτικές, επομένως, η καθεμιά από τις οποίες μάς παρουσιάζει πολύ διαφορετικές γωνίες θέασης του ίδιου κόσμου. Ο Μάτυας είναι ένας ληστής που ψάχνει χρόνια τη χρυσή ευκαιρία για να ξεφύγει από τη μίζερη μοίρα του. Η Γκαμπριέλ ασφυκτυά στα χρυσά παλάτια των Βερσαλλιών, αναγκασμένη να ζήσει μια ζωή που της προκαλεί μονάχα πόνο και δυσφορία. Ο Γκαλίπ είναι ορκισμένος πολεμιστής στην υπηρεσία της Αυτοκρατορίας του, αλλά έχει το μειονέκτημα πως δεν είναι αναίσθητος, όπως προστάζει η θέση του ως τσόρμπατσι των Γενίτσαρων.

Μιλάμε για τρία απολύτως διαφορετικά πρόσωπα, που ο συγγραφέας, με εξαιρετική χρήση της οπτικής γωνίας του καθενός, καταφέρνει να ταιριάξει αρμονικά στο ιστορικό του υπόβαθρο.

Το βιβλίο σφύζει τόσο από σκηνές δράσης, όσο και από διπλωματίας. Από τα μάτια των πρωταγωνιστών μας και άλλων, μερικές φορές, βρισκόμαστε στα μεγάλα τραπέζια των συμβουλίων της Ευρώπης, αλλά και στα πεδία των μαχών και της ίδιας της μεγάλης πολιορκίας. Ο Αριστείδης Νάστος χειρίζεται τον λόγο με ζωντάνια, είτε μας παρουσιάζει μία σκηνή πολιτικών διαπραγματεύσεων είτε μία σκηνή μονομαχίας.

Οι περιγραφές του με βοήθησαν πολύ να κατανοήσω το κλίμα της εποχής αλλά και του εσωτερικού κόσμου των πρωταγωνιστών, που κάθε άλλο παρά μονοδιάστατος ήταν.

Ένα άλλο στοιχείο που μου άρεσε πολύ είναι πως, αν και το βιβλίο έχει πολλές σελίδες, δεν κουράστηκα ούτε σε μία από αυτές. Πιστεύω πως κάτι τέτοιο οφείλεται στο γεγονός ότι, ακόμα και οι παρασκηνιακές στιγμές που είχε γράψει ο συγγραφέας, προκειμένου να απομακρυνθούμε λίγο από τη δράση της κύριας ιστορίας, ήταν άκρως ενδιαφέρουσες για διαφορετικούς λόγους η καθεμία. Μπορεί να είχαν να κάνουν άμεσα με τα γεγονότα της κύριας ιστορίας ή και έμμεσα, πάντως το ενδιαφέρον ήταν πάντοτε εκεί, ακόμα και στις ξεκούραστες σκηνές, οπότε ταυτόχρονα διψούσα για τη συνέχεια αλλά ήμουν και πολύ ευχαριστημένος με αυτό που διάβαζα.

Σε αυτό το σημείο νιώθω την ανάγκη να ξεκαθαρίσω και κάτι ακόμα. Το ιστορικό μυθιστόρημα ΔΕΝ είναι πανεπιστημιακό σύγγραμμα ούτε βιβλίο ιστορίας. Απλά χρησιμοποιεί το ιστορικό προσκήνιο μιας περιόδου σαν υπόβαθρο, για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες της ιστορίας που ο συγγραφέας θέλει να διηγηθεί. Εγώ προσωπικά δεν είχα ασχοληθεί εκτενώς με το συγκεκριμένο ιστορικό γεγονός. Παρ’ όλα αυτά, δεν ένιωσα να χάνω κάτι σε κανένα σημείο και ενδεχομένως σ’ αυτό να συνέβαλλαν και οι υποσημειώσεις που υπήρχαν αρκετά συχνά στο βιβλίο, όπου επεξηγούνταν με κατανοητό τρόπο ειδικοί όροι που είναι άγνωστοι στο ευρύ κοινό. Το σημείωμα του συγγραφέα στο τέλος του βιβλίου αναφέρεται σε λεπτομέρειες, καθώς και σε αλλαγές που ο ίδιος πραγματοποίησε, προκειμένου να γίνει περισσότερο ενδιαφέρουσα η ιστορία του Μάτυας, της Γκάμπριελ και του Γκαλίπ.

Το συγκεκριμένο βιβλίο, συμπερασματικά, θεωρώ πως είναι η αρτιότερη δουλειά του Αριστείδη Νάστου ως τώρα. Είναι ένα βιβλίο ενδεικτικό του επιπέδου του που, αν σου αρέσει, ξέρεις σίγουρα πως η δουλειά του συγγραφέα ταιριάζει σ’ αυτά που θες να διαβάζεις. Τα προηγούμενα δύο του βιβλία ήταν γεμάτα δράση, εδώ όμως έχουμε ιστορικό υπόβαθρο, ζωντανούς χαρακτήρες και συναισθηματικούς δεσμούς που δεν μπορούν παρά να σου αφήσουν ένα δάκρυ όπως θα γυρνάς την τελευταία σελίδα του επιλόγου. Μία τέτοια δυνατή ιστορία, σε συνδυασμό με τα πανέμορφα γραφιστικά που κοσμούν το βιβλίο, δε γίνεται να μη συνεπάρει τον αναγνώστη του κάθε είδους. Αξίζει επίσης να αναφερθεί πως το εσωτερικό του βιβλίου, που δίνει το κάτι παραπάνω στην όλη αίσθηση, είναι επιμελημένο από τον ίδιο τον συγγραφέα. Προσωπικά χαίρομαι πάρα πολύ που συνέβαλλα με τον δικό μου τρόπο στο τελικό αποτέλεσμα, σαν β' αναγνώστης, και είχα την τιμή να παραθέσω και τη δική μου οπτική πάνω στο βιβλίο πριν το διαβάσω τυπωμένο. Για τον λόγο αυτόν, σ’ ευχαριστώ πολύ, Αριστείδη.

Και κάτι τελευταίο: Ίσως θα έπρεπε να μας προβληματίζει το γεγονός πως τα μηνύματα που περνά ο συγγραφέας σχετικά με τον άνθρωπο και τη φύση του πολέμου, αν και αναφέρονται σε απάνθρωπες καταστάσεις που έλαβαν χώρα τέσσερις αιώνες πριν, παραμένουν τραγικά επίκαιρα.