Το Υφαντό της Φιόναβαρ, 40 χρόνια από την κυκλοφορία του πρώτου βιβλίου...
Με αφορμή τα 40 χρόνια από την κυκλοφορία του πρώτου βιβλίου, Το Δέντρο του Καλοκαιριού, της σειράς To Υφαντό της Φιόναβαρ, δράττομαι της ευκαιρίας να πω ξανά λίγα λόγια για το συγκεκριμένο έργο. Είναι διπλά συγκινητικό για μένα να γράφω για την τριλογία του Υφαντού της Φιόναβαρ, τόσο γιατί το ίδιο το έργο κατάφερε να με εγκλωβίσει στον κόσμο του όσο και γιατί ήταν ένα από τα πρώτα ποστ που είχα αναρτήσει στην προσωπική μου σελίδα στο Facebook, το A World of Fantasy.
Το μακρυνό 1984 ο Καναδός συγγραφέας Guy Gavriel Kay ξεκινά το πρώτο μέρος της τριλογίας του Υφαντού της Φιόναβαρ (Fionavar Tapestry), με τον πρώτο τίτλο, Το Δέντρο του Καλοκαιριού (Summer Tree) να ακολουθείτε από την Περιπλανώμενη Φλογα (Wandering Fire), δυο χρόνια μετά, το 1986 και να τελειώνει την ίδια χρονιά με το, Ο πιο Σκοτεινός Δρόμος (The Darkest Road).
Η ιστορία ξεκινά από ένα συνέδριο στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο και καταλήγει στον κόσμο της Φιόναβαρ, τον Πρώτο από όλους τους κόσμους, σύμφωνα με το σύμπαν που έχει πλάσει ο συγγραφέας. Πέντε φοιτητές, (Kevin Laine, Kimberly Ford, Paul Schafer, Jennifer Lowe και Dave Martyniuk) ταξιδεύουν στο χώρο και στο χρόνο και καλούνται να πάρουν μέρος στη γιορτή των 50 χρόνων του Βασιλιά, στο μεγάλο Βασίλειο της Μπρενίν. Όμως, ο πραγματικός λόγος της επιλογής των συγκεκριμένων νέων είναι κάτι παραπάνω. Το κακό που ελλοχεύει σε αυτό το νέο κόσμο, σύντομα θα πάρει σάρκα και οστά και θα οδηγήσει τον καθένα σε ένα διαφορετικό, μοναδικό θα έλεγα, δρόμο που θα πρέπει να ακολουθήσει. Οι πέντε φοιτητές θα ταξιδέψουν σε όλη τη Φιόναβαρ, μέσα σε θάλασσες που κρύβουν επικίνδυνα μυστικά, σε δάση που ακόμα και οι ψίθυροι φωνάζουν θάνατο, σε βουνά με απρόβλεπτα μονοπάτια και θα εμπλακούν σε αιματηρές συμπλοκές με πλάσματα πέρα από κάθε τους φαντασία. Ο καθένας χρησιμοποιώντας τις ικανότητες, που είτε θα τους δοθούν, είτε θα τις κερδίσουν στην πορεία, θα θυσιάσουν και θα θυσιαστούν στον πόλεμο ενάντια στο αρχέγονο κακό.
Ο Kay, λοιπόν, στο πρώτο του εγχείρημα στον κόσμο της λογοτεχνίας του φανταστικού, είναι σαφώς επηρεασμένος από τον Tolkien και δε θα γινόταν αλλιώς καθώς ο ίδιος ο Christoffer Tolkien τον επέλεξε όταν ήταν ακόμα φοιτητής για να τον βοηθήσει στο editing του Silmarilion. Επίσης έχει χρησιμοποιήσει μύθους και θρύλους, άλλους γνωστούς και άλλους όχι τόσο (Finn and the Fenians από Κέλτικη μυθολογία, Yggdrasil, the World Tree και Ragnarok από Norse mythology και ο θρύλος του Βασιλιά Άρθρου), της μυθολογίας κυρίως της βόρειας Ευρώπης, η χρήση των οποίων μπορεί να φανεί άβολη και περίεργη σε κάποιους αναγνώστες, συμπεριλαμβανομένου και του εαυτού μου, γιατί βλέπουμε κάτι που μοιάζει υπερβολικά και δεν έχει μονο επιρροές από τις υπάρχουσες μυθολογίες. Όμως η συγγραφική ικανότητα του Kay γρήγορα ανατρέπει την αρχική δυσφορία που νιώθεις διαβάζοντας τα βιβλία, που σιγά σιγά μετατρέπονται σε κάτι που μοιάζει να ήταν από την αρχή δικό του.
Ο κόσμος του βιβλίου έχει όλα τα στοιχεία που θα μπορούσε να έχει ένα βιβλίο επικής φαντασίας και να κάνει όλους εμάς τους οπαδούς του είδους να μείνουνε με το στόμα ανοιχτό· με μια ευχάριστη αίσθηση, καθώς οι σελίδες γυρνάνε. Μύθοι και προφητείες που ζωντανεύουν, μυθικα πλάσματα που είναι το κλειδί της ιστορίας, μεγαλειώδεις θεούς που εμφανίζονται κατά περίπτωση, πανίσχυρους μάγους και φυσικά αρκετά καλογραμμένες σκηνές μάχης και συγκρούσεις.
Αυτό όμως που κάνει το Υφαντό της Φιόναβαρ να ξεχωρίσει από άλλους τίτλους του είδους είναι οι χαρακτήρες του βιβλίου. Δύσκολα θα μπορέσει κανείς να βρει έναν ή δύο βασικούς χαρακτήρες καθώς οι επιλογές που πρέπει να κάνουν οι ήρωες, οι εσωτερικές συγκρούσεις που βιώνει ο καθένας ξεχωριστά καθώς και ο διαφορετικός χαρακτήρας του κάθε ενός τον κάνει μοναδικό για τον κάθε αναγνώστη. Η πλοκή της ιστορίας επηρεάζεται σε τέτοιο βαθμό από τις επιλογές των χαρακτηριστικών που την καθιστά απρόβλεπτη σε αρκετά σημεία. Οι εσωτερικές συγκρούσεις του κάθε ήρωα παύουν να είναι πλέον εσωτερικές. Εξωτερικευονται και ζωντανεύουν μπροστά στα μάτια τους αλλά και στα δικά μας. Τέλος, οι σχέσεις που δημιουργούνται στο βιβλίο, φιλικές, οικογενειακές αλλά και ερωτικές είναι τόσο έντονες που καθιστούν την τριλογία του Kay μια από τις ελάχιστες περιπτώσεις, έως τώρα τουλάχιστον, όπου τα συναισθήματα μου με οδήγησαν στο να δακρυσω σε παραπάνω από μια περίπτωση.
Σαν αποτέλεσμα η τριλογία του Kay είναι ικανή να ζωντανέψει τις αισθήσεις μας και να μας κάνει να μπούμε στο βιβλίο τόσο δυνατά που να μας προσφέρει μια δυνατή, αλλά πολύ ευχάριστη εμπειρία. Είναι η πολλά υποσχόμενη αρχή ενός πολύ σημαντικού συγγραφέα στο χώρο της λογοτεχνίας του φανταστικού!