Συνέντευξη | Ξεφυλλίζουμε το ημερολόγιο του Έντουαρντ Σπένσερ με τον Χρήστο Μαργέτα.

•

Το Hμερολόγιο του Έντουαρντ Σπένσερ, του Χρήστου Μαργέτα, κυκλοφόρησε πριν λίγες μέρες από τις Εκδόσεις Υδροπλάνο. Για κάποιον απροσδιόριστο λόγο, βλέποντας το εξώφυλλο και έχοντας παρακολουθήσει τον συγγραφέα τον τελευταίο καιρό να μιλάει για την επερχόμενη κυκλοφορία του βιβλίου του, μου προκάλεσε το ενδιαφέρον. Νομίζω ήταν από εκείνες τις περιπτώσεις, που είναι σαν το βιβλίο σε καλεί να το διαβάσεις. Δεν γνωρίζω αν το έχετε νιώσει ποτέ, αλλά προσωπικά όσες φορές μου έχει τύχει, δεν έχω απογοητευτεί πότε από το “βιβλίο- σειρήνα”!

Έτσι και εδώ· στις σελίδες του βρήκα σκοτάδι, μυστήριο και λίγο τρόμο. Στην ουσία, όπως μας λέει και ο τίτλος, πρόκειται για ένα ημερολόγιο, μέσα στο οποίο γράφονται τα απολύτως απαραίτητα, ως είθισται να συμβαίνει στα ημερολόγια. Πραγματικά, η ιστορία -αν εξαιρέσεις λίγο την αρχή- τρέχει και εσύ αναρωτιέσαι τι συμβαίνει. Είναι πολλά που δεν γνωρίζει ο πρωταγωνιστής, ούτε και εσύ που διαβάζεις, όμως.

Τι συμβαίνει τελικά, στην ζωή του Έντουαρντ; Αυτό είναι κάτι που καλείστε να το ανακαλύψετε στις σελίδες του βιβλίου. Μπορείτε, όμως, να πάρετε μια γεύση διαβάζοντας τα όσα ενδιαφέροντα μας είπε ο συγγραφέας.

1. Χρήστο, σε καλωσορίζουμε στη Λέσχη Φανταστικής Λογοτεχνίας Καρδίτσας! Μίλησέ μας λίγο για τον εαυτό σου… Ποιος είναι ο Χρήστος; Με τι του αρέσει να ασχολείται;

Καταρχήν, ευχαριστώ πάρα πολύ για την πρόσκληση και μπορώ να πω πως ήδη νιώθω μέλος αυτής της μεγάλης οικογένειας. Αν και θεωρώ πως δεν είμαι τόσο καλός στο να μιλάω για τον εαυτό μου, πιστεύω πως κάτι που μου αρέσει και το θεωρώ πλεονέκτημα και καλό για τον Χρήστο, είναι η ενασχόληση με τη φύση και τη συγγραφή. Ύστερα για τα παρεμφερή ενδιαφέροντα και τις ασχολίες που με απασχολούν τα τελευταία χρόνια, έχω σπουδάσει πληροφορική στο Δ.Ι.Ε.Κ. Ηρακλείου, είμαι προπονητής κολύμβησης και ασχολούμαι για πάνω από 10 χρόνια με τη μουσική ως κιθαρίστας και μουσικοσυνθέτης, πρώτα σε συγκροτήματα και έπειτα μόνος, έως και σήμερα. Με τη συγγραφή ασχολούμαι τα τελευταία 6 χρόνια και τα τελευταία 2 χρόνια χαρτογραφώ χάρτες λογοτεχνικών βιβλίων, κυρίως φαντασίας.

2. Μόλις κυκλοφόρησε το πρώτο σου βιβλίο, από τις Εκδόσεις Υδροπλάνο, με τον τίτλο “Το ημερολόγιο του Έντουαρντ  Σπένσερ”. Πες μας λίγα λόγια για την υπόθεση του βιβλίου και για το πώς ήταν για εσένα το ταξίδι ως την έκδοσή του.

Ακόμα και κατά την ανάγνωση αυτής της ερώτησης, ξεφυσάω και χαμογελάω, αρνούμενος να πιστέψω πως πράγματι συμβαίνει όλο αυτό. Ας πω λοιπόν για την υπόθεση. Ο Έντουαρντ Σπένσερ (ο πρωταγωνιστής μας), γράφει το ημερολόγιό του κατά τη σκοτεινή εποχή του 1900. Εποχή του Πνευματισμού, της Βικτωριανής εποχής, μιας εποχής κατά την οποία συνέβησαν τρομακτικά γεγονότα, που επηρέασαν τη ροή της ιστορίας, έκτοτε. Παρόλα αυτά βλέπουμε τη ζωή του να διαδραματίζεται με ακατανόητους ρυθμούς. Καθώς τον γνωρίζουμε στην ηλικία των 17 ετών, μαθαίνουμε εκείνον και την οικογένειά του, οι οποίοι δούλευαν σε ένα τυπογραφείο στην κωμόπολη του Ράιενμπεργκ της Πενσυλβανίας και όταν παρουσιάστηκε για πρώτη φορά η εφημερίδα New York Times, ξύπνησε μια κρυφή “αγανακτισμένη” επιθυμία του· να θέλει να δει τις ανεξιχνίαστες υποθέσεις να βγαίνουν στο φως της διαλεύκανσης. Παρόλο που βλέπουμε τους γονείς του να στέκονται εμπόδιο σε αυτή την επιθυμία του, συνειδητοποιούμε πως κατέχει κάποια είδους “ευλογία” να μπορεί να φανταστεί πως θα μπορούσε να επιτύχει στα “κρυφά” αυτό το πάθος, που είχε αρχίσει να φουντώνει μέσα του. Κάποια στιγμή όμως, ήρθε σε επαφή με την αμφισβήτηση της πραγματικότητας η οποία εισέβαλε ιδανικά για να οδηγήσει εκείνον και την ψυχή του στα πιο σκοτεινά μονοπάτια της ζωής. Τα υπόλοιπα στο βιβλίο...

Όσον αφορά το ταξίδι ως την έκδοση, ομολογώ πως υπέφερα και εγώ και ο Έντουαρντ και ολόκληρο το έργο μέχρι να το δω εν ζωή και στα χέρια μου. Είναι μία ιστορία, που ενδεχομένως κάποια στιγμή στο μέλλον ή σε πιο προσωπικό επίπεδο, να μπορέσω να την αναλύσω σε όποιον θα ήθελε πραγματικά να μάθει τι συνέβη. Το σημαντικό είναι πως το όνειρο έγινε πραγματικότητα και ένα ταξίδι δίχως τέλος ξεκινά τώρα.

3. Διαβάζοντας το βιβλίο σου,  εγώ ως αναγνώστρια, ένιωσα μια μεγάλη οικειότητα προς τον κεντρικό σου ήρωα, τον Έντουαρντ. Ένιωσα πως εσύ -ο συγγραφέας- τον ήξερες τόσο καλά, σαν να ήταν ένα κομμάτι του εαυτού σου. Κατά πόσο ισχύει αυτό;

Νομίζω πως λίγο πολύ, όλοι μας ασυναίσθητα κρύβουμε χαρακτηριστικά της ψυχής μας στα βάθη του χαρακτήρα του πρωταγωνιστή μας. Λόγω και του είδους, θα πω μονάχα πως αυτός ο άνθρωπος, ο Έντουαρντ, ίσως να μην είναι κομμάτι μόνο του δικού μου εαυτού. Μπορεί να είναι κομμάτι του καθενός εκεί έξω. Οφείλω να ομολογήσω, πως κάποια χαρακτηριστικά κρύβονται πίσω από το πρόσωπο ενός δικού μου ανθρώπου, που έχει υποφέρει ψυχικά για όλη του τη ζωή και επειδή η ψυχή και των δύο μας υποφέρει, θα πω πως πράγματι ισχύει. Είναι ένα κομμάτι του εαυτού μου, ναι!
 

Φωτογραφία: Άννα Σπανογιώργου
 

4. Ποιο ήταν το πρωταρχικό σου έναυσμα για να γράψεις την συγκεκριμένη ιστορία;

Δεν ξέρω πως μπορεί να ακουστεί/διαβαστεί αυτό, αλλά δεν υπήρχε έναυσμα. Είναι από εκείνες τις περιπτώσεις, που τις αποκαλούμε εμείς οι “πιστοί” ως θεία έμπνευση και επιφοίτηση. Βρισκόμουν σε μία καφετέρια με έναν φίλο μου και για κάποιο περίεργο λόγο είχα την ανάγκη να ξεκινήσω τη συγγραφή ενός νέου είδους. Εκείνη ήταν η στιγμή που ο Χρήστος άρχισε να μεταμορφώνεται ριζικά και να συνειδητοποιεί πως το είδος αυτό είναι εκείνο που τον αντιπροσωπεύει στη λογοτεχνία.

Η ιστορία σου είναι γραμμένη με τη μορφή ημερολογίου. Θεωρείς πως ήταν ρίσκο να ακολουθήσεις τη συγκεκριμένη δομή; Πιστεύεις πως σε δυσκόλεψε ή σε διευκόλυνε;

Είναι μία ερώτηση που την ήθελα και την περίμενα και χαίρομαι ιδιαίτερα για το γεγονός ότι μου ερωτάται. Τώρα που εκδόθηκε, αλλά και κατά τη διάρκεια της συγγραφής, ένιωθα αυτή την μοναδικότητα και τη δυσκολία της πρόκλησης αυτής. Παρ’ όλα αυτά όμως συνάμα, οφείλω να ομολογήσω πως ένιωθα μια απερίγραπτη οικειότητα. Σαν να ήμουν προορισμένος να γράψω με αυτό το ύφος το συγκεκριμένο είδος και έργο και για αυτό νιώθω ιδιαίτερα ευγνώμων και ευλογημένος.

5. Το βιβλίο σου, θα έλεγα ότι είναι μια σκοτεινή ιστορία μυστηρίου με στοιχεία τρόμου. Γιατί σε κέρδισε το συγκεκριμένο είδος; Ως αναγνώστης, αγαπάς αυτά τα είδη λογοτεχνίας περισσότερο από άλλα ή σου προέκυψε στη συγγραφή, λόγω της φύσης της ιστορίας σου;

Θεωρώ, πως σαν Χρήστος είμαι προσκολλημένος σε αυτό το είδος λόγω και των ειδώλων μου στη λογοτεχνία (Έντγκαρ Άλαν Πόε, Χ.Φ. Λάβκραφτ) οι οποίοι και έζησαν εκείνη την εποχή. Ήταν ένα επιπλέον κίνητρο αλλά και πάλι ήταν απλά μια κάποιου είδους επιφοίτηση/έμπνευση. “Ουρανοκατέβατη” ιδέα. Σίγουρα ο συνδυασμός της πραγματικότητάς μου, που περιέχει αυτό το χαοτικό σκοτάδι, παρόλο που νιώθω ένα φως να φέγγει τριγύρω μου, λειτούργησε ως σπρώξιμο και ως κινητήρια έμπνευση για τη συγγραφή ολόκληρου του έργου.

6. Πόσο εύκολο ή δύσκολο ήταν να γράψεις για μία εποχή που απέχει περισσότερο από έναν αιώνα από το σήμερα; Και γιατί διάλεξες την συγκεκριμένη χρονική περίοδο και όχι κάποια άλλη π.χ νεότερη;

Νομίζω ένα μέρος αυτής της απάντησης κρύβεται στην προηγούμενη. Εκτός από τους συγγραφείς που ανέφερα, ανέκαθεν ένιωθα πως η ψυχή μου ταιριάζει καλύτερα στα δεδομένα της εποχής εκείνης. Βρίσκω τον εαυτό μου να χάνεται ρομαντικά και ιδανικά στο ύφος της εποχής εκείνης και παρόλο που απέχει κατά πολλά χρόνια, θεωρώ πως και εξαιτίας των πιστεύων μου, ήταν μια ιδανική έκβαση στη λογοτεχνική μου πορεία, ας το πω.

7. Ο ήρωάς σου, πολλές στιγμές, ακροβατεί ανάμεσα στην πραγματικότητα και τη φαντασία. Τι είναι αυτό που διαχωρίζει, κατά τη γνώμη σου, τις δύο αυτές καταστάσεις και πώς εσύ κατάφερες να θολώσεις το όριο μεταξύ τους και να τα κάνεις να μοιάζουν και τα δυο πιθανά;

Ισχύει. Είναι ένα στοιχείο θεωρώ, που το διακρίνουμε καθόλη τη διάρκεια του έργου. Πράγματα που ευθύνονται για αυτό; Η ψυχική μου κατάσταση και τα βιώματά μου, είτε σε προσωπικό επίπεδο, είτε σε συναναστροφές με άλλους ανθρώπους. Νομίζω αυτό τα λέει όλα, τα υπόλοιπα νομίζω μπορούν να ειπωθούν σε πιο προσωπική επαφή!

8. Το τέλος του βιβλίου ομολογώ πως με εξέπληξε και πως με έφερε μπροστά σε καταστάσεις, που δεν είχαν καν υποψιαστεί. Προσωπικά, αυτό το θεωρώ συγγραφική επιτυχία.  Εσύ, γράφοντας, ξεκίνησες να φτιάχνεις την ιστορία σου γνωρίζοντας το τέλος;  Ή το πώς εξελίχθηκε στην πορεία, σε έφερε σε αυτό το τέλος;

Κατά μία έννοια γνώριζα το τέλος ή καλύτερα, ήθελα να τελειώσει έτσι. Ευτυχώς ή δυστυχώς δεν άλλαξε το παραμικρό, έως εκείνη τη στιγμή. Οφείλω να ομολογήσω, πως περίπου στα μέσα της ιστορίας είχα αρχίσει να σκαρφίζομαι και να μου μοιάζει ιδανικό το τέλος αυτό, οπότε και το ακολούθησα. Παρ’ όλα αυτά ευχαριστώ από τα βάθη της ψυχής μου και με κολακεύει ιδιαίτερα. Είναι μια προσωπική καταξίωση αυτή.
 

Ο Χρήστος Μαργέτας... επί σκηνής!
 

9. Υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο μήνυμα (ή μηνύματα) που θέλησες να περάσεις μέσα απ’ το έργο σου; Πέρα από την ψυχαγωγία που προσφέρει στον αναγνώστη, τι θα ήθελες να είναι αυτό, που θα κρατήσει κάποιος κλείνοντας την τελευταία σελίδα;

Νομίζω ότι είναι η πιο αγαπημένη μου ερώτηση από όλες. Θεωρώ, πως ολόκληρο το έργο περιέχει ιδανικά αποφθέγματα, που θα ήθελα και προσωπικά και ως “Έντουαρντ Σπένσερ” να περάσω προς την κοινωνία και τον κόσμο γενικότερα. Ο πρωταρχικός μου στόχος, ήταν να δείξω στον καθένα εκεί έξω, τι μπορεί να επιτύχει η συγγραφή στον άνθρωπο και πόσο ισχυρό είναι το μυαλό του, που μπορεί να πράξει πραγματικά το οτιδήποτε -στα όρια του επιτρεπτού πάντα, γιατί δεν είμαστε μόνοι μας σε αυτό τον πλανήτη (βλ. τα τελευταία 2 χρόνια). Επίσης, επειδή αναφέρομαι σε ψυχικές καταστάσεις και διαταραχές, ήθελα να πω πως, καλό είναι ως άνθρωποι να στεκόμαστε δίπλα σε ανθρώπους που θέλουν το καλό της ανθρωπότητας, ανεξαρτήτως της καταστάσεώς του. Αλλά και σε αυτό αποτυγχάνουμε, όπως αντικατοπτρίζεται και μέσα από τις εμπειρίες του Έντουαρντ, κιόλας. Η ελπίδα ίσως είναι η μοναδική πτυχή της ζωής που μένει στο τέλος. Πίστη χρειάζεται, στο καθετί και ιδίως στις μαρτυρίες από εμπειρίες ενός ανθρώπου. Σε αυτό θα ήθελα να σταθώ.

10. Μέσα στο βιβλίο βρήκα πολλά αποφθέγματα. Μου αρέσει πάρα πολύ όταν τα συναντώ. Εσένα ποιο είναι το αγαπημένο σου και γιατί;

Ακριβώς. Νομίζω πως είναι η ιδανική ακολουθία της προηγούμενης ερώτησης. Χαίρομαι που γίνονται αντιληπτά, πρώτα από όλα και κατά δεύτερον νομίζω πως το αγαπημένο μου είναι το εξής:

Γνώριζα πως αυτή ίσως να ήταν απλά η αρχή, μα ένιωθα σαν να είχα ήδη πετύχει πολλά. Ειδικά μέσα σε εκείνο το χαοτικό εύρος των ατελείωτων και αχαλίνωτων προβληματισμών για το απρόβλεπτο μέλλον, ήταν μία σπίθα ελπίδας, που ένιωθα πως είχε αρχίσει να φουντώνει σιγά σιγά. Ήταν τόσο εύκολο τελικά;

11. Η επιτυχία ενός έργου; Φτάνει απλά και μόνο η πίστη πως το όνειρο θα γίνει πραγματικότητα;

Ναι! Περίπου έτσι πραγματοποιούνται οι βαθύτερες επιθυμίες μας, ειδικά όταν έχουμε καταθέσει ένα κομμάτι του εαυτού μας σε αυτές.

12. Ποια είναι τα επόμενα συγγραφικά σου βήματα; Έχεις ξεκινήσει να ετοιμάζεις κάτι καινούριο;

Μιας που είναι η πρώτη μου συνέντευξη θα ήθελα μονάχα να θέσω το εξής ερώτημα. Τι κι αν η πρώτη πρόταση στις πρώτες σελίδες του Ημερολογίου του Έντουαρντ Σπένσερ μας δίνει ένα ηχηρό σημάδι που θα έπρεπε να μας δημιουργήσει ερωτήματα για την… πορεία; Δεν ξέρω... Παρ’ όλα αυτά η συγγραφή συνεχίζεται με γοργούς ρυθμούς. Τα σχέδια είναι πολλά και βρίσκονται όλα υπό συγγραφή. Αλλά ναι, αρκετά έργα βρίσκονται στα σκαριά.

13. Σε ευχαριστούμε πολύ, Χρήστο! Ευχόμαστε να είναι καλοτάξιδο το πρώτο σου βιβλίο και να ακολουθήσουν πολλά ακόμη στη συγγραφική σου πορεία!

Εγώ ευχαριστώ για αυτή την μοναδική ευκαιρία. Νιώθω ευλογημένος για όλο αυτό και εύχομαι και σε εσένα αλλά και στον καθένα, ό,τι καλύτερο επιθυμεί στη ζωή του να το έχει με υγεία, ψυχική και σωματική. Νους υγιής εν σώματι υγιή.