Stainless Steel | HEAVY METAL
“Μην προσπαθήσεις να ξεφύγεις. Εγώ σε ελέγχω
Κοίταξε με. Είμαι το απόσταγμα όλων των κακών
Κοίταξε προσεκτικά
Η δύναμή μου μολύνει κάθε εποχή, κάθε γαλαξία, κάθε διάσταση
Όμως πολλοί με γυρεύουν ακόμα. Θέλουν το πράσινο πετράδι
Όμως δες πως καταστρέφω τις ζωές τους...”
Μια πράσινη σφαίρα, το Λοκ-Ναρ, είναι αυτό που, απειλητικά, μεταφέρει τα παραπάνω λόγια στην κόρη του αστροναύτη Grimaldi, ο οποίος κατά την επιστροφή του στη Γη έφερε αυτό το παράξενο τεχνούργημα μαζί του. Αυτή η συσσωρευμένη ενέργεια κακού τον σκοτώνει με το που ανοίγει την βαλίτσα μέσα στην οποία ήταν τοποθετημένη και απομονώνοντας, σε μια γωνία του σπιτιού, την έντρομη κόρη του της αφηγείται μια σειρά ιστοριών, μέσω νοητικών προβολών, για την ύπαρξη του και όλα όσα αντιπροσωπεύει...
To Heavy Metal είναι μια Καναδο-αμερικανική animated ταινία του 1981, σε σκηνοθεσία του έμπειρου animator Gerald Potterton και παραγωγή του Ivan Reitman, γνωστός για την παραγωγή αλλά και την σκηνοθεσία σε ταινίες όπως Ghostbusters, Ghostbusters II, Space Jam κτλ. Αποτελεί μια ανθολογία ιστοριών που απευθύνεται σε ενήλικο κοινό και κινείται θεματικά από την σκοτεινή φαντασία μέχρι την επιστημονική φαντασία. Οι ιστορίες που διαδραματίζονται στην ταινία έχουν σαν χαρακτηριστικό τους τις γερές δόσεις βίας και σεξ, αλλά και μεγάλες δόσεις χιούμορ. Αυτό είναι λογικό να συμβαίνει μιας και ενώ κάποιες είναι πρωτότυπες ιστορίες που γράφτηκαν αποκλειστικά για την ταινία, κάποιες άλλες προέρχονται από το θρυλικό περιοδικό ενήλικης φαντασίας και χιούμορ Heavy Metal, από το οποίο προέρχεται και ο τίτλος της.
Το συγκεκριμένο περιοδικό, αν και θεωρώ πως δεν ήταν ποτέ ιδιαιτέρως γνωστό και διαδεδομένο στην χώρα μας, είμαι σίγουρος οτι οι περισσότεροι από εσάς το ξέρετε έστω σαν τίτλο. Κυκλοφορεί πάνω από 40 χρόνια, αποτελώντας την αμερικανική προσαρμογή από το γαλλικό περιοδικό Metal Hurlant και έχει φιλοξενήσει στις σελίδες του μερικά από τα πιο διάσημα ονόματα δημιουργών φαντασίας και κόμικς όπως οι Moebius, Bernie Wrightson, Richard Corben, Stephen King, Harlan Ellison, William Gibson, Milo Manara και δεκάδες ακόμα ονόματα...
Μερικά χαρακτηριστικά εξώφυλλα του περιοδικού
Κατά την διάρκεια της ταινίας και μέσα από τις οκτώ ιστορίες που παρουσιάζονται σε αυτή, αναπαριστάται υπέροχα η νοοτροπία και το ύφος των ιστοριών φαντασίας και επιστημονικής φαντασίας που γνωρίσαμε στα τέλη της δεκαετίας του '70 και μέχρι τα μέσα -κυρίως- της δεκαετίας του '80. Ιστορίες που αναπαριστούν το χαρακτηριστικό ύφος της μυθοπλασίας των δημιουργών της εποχής εκείνης, καταφέρνοντας να μας θυμίσει τις χρυσές εποχές εκείνου του ψυχεδελικού, σουρρεαλιστικού τρόπου αφήγησης και απεικόνισης που γνωρίσαμε μέσα από την γαλλοβελγική σκηνή των κόμικς, αλλά και τα δεκάδες διηγήματα επιστημονικής φαντασίας, τα οποία αποτελούσαν πολλές φορές αποτέλεσμα ψυχοτρόπων ουσιών, 'διαταραγμένης' έμπνευσης και αχαλίνωτης φαντασίας. Κάποιοι μπορεί να την χαρακτηρίσουν μη πολιτικά ορθή, σεξιστική και υπερβολικά βίαιη.
Είναι! Τι περιμένατε, αλήθεια;
Αλλά την απολαμβάνεις κολασμένα από την αρχή μέχρι το τέλος της. Τι θα περίμενες να δεις, εν έτει 1981, από μια ταινία με τον τίτλο Heavy Metal; Ακόμα και το μουσικό είδος της heavy metal, που είχε σκάσει μύτη στην πιάτσα για τα καλά, ήταν επιθετικό, ανατρεπτικό, μακριά από τα δεδομένα της εποχής. Τάραξε τα νέρα, προβλημάτισε, στηλίτευσε και διακωμώδησε καταστάσεις και γεγονότα. Η ταινία προέκυψε μέσα από την φιλοσοφία και το ύφος ενός περιοδικού φαντασίας και χιούμορ για ενήλικο κοινό, με ένα τίτλο που, τόσο περιεκτικά και προσεκτικά επιλεγμένα, κατάφερε να δώσει το στίγμα του περιοδικού και της τέχνης που ήθελε να φιλοξενήσει στις σελίδες του. Η ταινία δημιουργήθηκε σε μια εποχή στην οποία υπήρξε σεξουαλική απελευθέρωση, το σεξ και το γυμνό κυριαρχούσαν παντου, οπότε είναι λογικό να μην μείνει ανεπηρέαστη από την τάση της εποχής, όπως μπορούμε να δούμε και στις παρακάτω εικόνες...
Σκηνή από την ιστορία "Harry Canyon"
Σκηνή από την ιστορία "Den"
Μιας και το Heavy Metal χαρακτηρίζεται, μεταξύ άλλων, και για το χιούμορ τoυ, αξίζει να αναφέρουμε κάτι το οποίο προέκυψε από την εισαγωγή της ταινίας με τον τίτλο 'Soft Landing'. Ο αστροναύτης Grimaldi, που αναφέραμε στην αρχή, φεύγοντας από το διαστημικό λεωφορείο της αποστολης του, κατευθύνεται προς το σπίτι του στην Γη οδηγώντας μια Corvette του 1960 (!!!). Σουρρεαλιστικό! Ελάτε, όλοι καταλάβατε ποιος χρησιμοποίησε αυτή την σκηνή της ταινίας, στέλνοντας το 2018 ένα αυτοκίνητο Tesla Roadster σε τροχιά στο διάστημα! Φυσικά ο Elon Musk για λογαριασμό των εταιρειών Tesla και SpaceX. Στην φωτογραφία που ακολουθεί φαίνεται ο Starman, όπως ονόμασαν τον ανδρείκελο-οδηγό του συγκεκριμένου αμαξιού, αποτελώντας το πρώτο αυτοκίνητο παραγωγής που εκτοξεύτηκε στο διάστημα. Well played, Elon...
Από την ιστορία "Soft Landing", και κάτω...
...ο Starman στο Tesla Roadsrter!
Όπως είπαμε η ταινία κινείται σε διάφορα χωρικά και χρονικά πλαίσια. Εκτυλλίσεται σε ένα γήινο μέλλον, λαμβάνει χώρα σε άλλες διαστάσεις, στο διάστημα και μέσα σε όλα αυτά κυριαρχούν άνθρωποι, τέρατα, μαγεία, υπερφυσικός τρόμος, τεχνολογία και σίγουρα παρακμή. Όλα αυτά αν και τόσο αταίριαστα μεταξύ τους, καταφέρνουν και ενώνονται από την σφαίρα του Λοκ-Ναρ που προαναφέραμε. Οι ιστορίες εναλλάσονται, μεταφέροντας μας σε διαφορετικό κλίμα κάθε φορά, μέσω όμως μιας ομαλής μετάβασης από την μία ιστορία στην άλλη. Η πράσινη αυτή κοσμική σφαίρα, το Λοκ-Ναρ, η προέλευση της οποίας είναι άγνωστη, είναι ο κρυφός πρωταγωνιστής πίσω από κάθε ιστορία. Είναι αυτή που παίζει με το μυαλό των ηρώων, που τους ξυπνάει βίαια ένστικτα, που τους γεννάει επιθυμίες και διλλήματα. Είναι ένα μεταφυσικό, απόκοσμο παιχνίδι ανάμεσα στο καλό και στο κακό. Την επιθυμία και την κτητικότητα. Την ηθική και την ανηθικότητα. Αυτή η πράσινη σφαίρα, περιπλανώμενη ανάμεσα σε άχρονους κόσμους και σύμπαντα, αποτελεί μια δοκιμασία για τον ίδιο των χαρακτήρα των ηρώων. Ως που μπορούν να φτάσουν; Τι θα επιλέξουν τελικά και πως θα το διεκδικήσουν; Υπάρχει η μοίρα στις επιλογές τους; Ή η 'μοίρα' είναι η πραγματικότητα που δημιουργούν για τους εαυτούς τους μέσα από τις πράξεις τους;
Το χαρακτηριστικό της ταινίας είναι πως αν και οι ιστορίες δεν έχουν κάποιο ιδιαίτερο βάθος και πολυπλοκότητα στην απόδοση τους, παρολ' αυτά καταφέρνουν να περνάνε το μήνυμα τους. Είπαμε πως μια ταινία με τον τίτλο Heavy Metal, δεν μπορεί να είναι μια ανάλαφρη ταινία, ακόμα και αν έχει εξαιρετικές δόσεις χιούμορ. Και μιας και ανέφερα ήδη δυο φορές το χιούμορ της ταινίας, στην ιστορία 'So Beautiful And Dangeous' θα δεις δυο εξωγήινα πλάσματα να οδηγούν ένα τεράστιο διαστημικό σκάφος, το πασίγνωστο smiley-face spaceship, αφού έχουν σνιφάρει τεράστιες ποσότητες πλουτωνιακού νάϊμποργκ. Το παρκάρισμα πάντως δεν πήγε τόσο καλά, να ξέρετε...
Το Smiley-Face spaceship, και από κάτω...
...οι πιλότοι του σνιφάρωντας... πλουτωνιακό νάϊμποργκ!
Σατυρική επιστημονική φαντασία, έντονο σεξ και βία, λοιπόν, για μια ταινία που έχει καταφέρει να αποκτήσει έναν cult χαρακτήρα ανάμεσα στους φανς, και όχι μόνο, του είδους, αλλά και να προσφέρει μερικά iconic δημιουργήματα της ποπ κουλτούρας. Όπως αυτό της πιο heavy metal princess warrior που έχετε συναντήσει, της Taarna! Μια γενναία πολεμίστρια γεμάτη δύναμη και αισθησιασμο η οποία δεν διστάζει να κόψει με το σπαθί της... μερικούς λαιμούς αναιδών βαρβάρων! Η Taarna, καβάλα στο ιπτάμενο πλάσμα της τον Avis, ρίχνεται στην μάχη ενάντια στο κακό όταν αυτό της ζητηθεί, όπως βλέπουμε και στην τελευταία ιστορία της ταινίας με τίτλο 'Taarna'. O χαρακτήρας της Taarna έγινε, στην πορεία του περιοδικού Heavy Metal, η ναυαρχίδα των χαρακτήρων που φιλοξένησε στις σελίδες του!
Για το τέλος θα ήθελα να κάνω και μια αναφορά στην μουσική επένδυση της ταινίας, η οποία φυσικά κινείται στον χώρο του heavy metal/rock της εποχής. Έτσι βλέπουμε ότι κατά την διάρκεια της ταινίας ακούμε σε διάφορες σκηνές της, μουσικά κομμάτια από τους Black Sabbath, Blue Oyster Cult, Sammy Hagar, Nazareth, Cheap Trick και πολλά ακόμα γνωστά ονόματα του χώρου. Δεν είναι μια συλλογή από κλασσικότροπους και ρηξικέλευθους μεταλλικούς παιάνες, αλλά αντιπροσωπεύουν τον ήχο και την διάθεση που υπήρχε, σε ένα πιο mainstream μουσικό περιβάλλον, την εποχή εκείνη. Πάντως τα κομμάτια είναι όλα εξαιρετικά, κινούνται από χαλαρούς ρυθμούς, κάποιους πειραματικούς ηλεκτρονικούς ήχους, φτάνοντας μέχρι και δυναμικά φορτισμένες ηλεκτρικές μελωδίες, λειτουργώντας καταλυτικά στην ατμόσφαιρα της ταινίας και δημιουργώντας ένα σφιχτοδεμένο και απόλυτα ταιριαστό δέσιμο μεταξύ εικόνας και ήχου.
Οι στιγμές της ταινίας που προσωπικά βρίσκω απόλυτα εναρμονισμένες με την επένδυση κομματιών είναι στην ιστορία 'So Dangerous and Beautiful', που ενώ το smiley-face spaceship απογειώνεται με κατεύθυνση κάποιον σταθμό στο διάστημα, οι δυο εξωγήινοι κυβερνήτες του ετοιμάζονται για το... nose dive που λέγαμε πιο πριν, κάνοντας το αστρικό ταξίδι τόσο trippy με το κομμάτι 'All of You' του Don Felder να ακούγεται στο background. Η δεύτερη σκηνή είναι στην ιστορία 'Taarna' στην οποία την στιγμή που ξεκινάει μια βίαιη και αιματηρή επίθεση (κολυμπυθρόξυλο δεν μένει) αρχίζει να ακούγεται το 'Mob Rules' των Black Sabbath. Αριστούργημα!
To Heavy Metal αποτελεί μία από τις αγαπημένες μου ταινίες και το soundtrack του μία από τις ωραιότερες συλλογές κομματιών, από τον ευρύτερο χώρο της rock μουσικής, που δένει αρμονικά με την ατμόσφαιρά της. Είναι μια παραγωγή που ουρλιάζει από ακατάσχετη νοσταλγία για το είδος και απενοχοποιημένης καλλιτεχνικής δημιουργικότητας γεμάτη από σεξουαλικές φαντασιώσεις, μαύρο χιούμορ και σκοτεινή φαντασία. Μια από τις πιο ιδιαίτερες στιγμές της δεκαετίας του '80, το Heavy Metal έχει κουρνιάσει ύπουλα σε μια σκοτεινή γωνιά και σε περιμένει να το ανακαλύψεις. Είναι μια ταινία που βασίζεται στην ανθρώπινη φύση! Βλέποντας την, θα σου χαρίσει πόνο, απάτη, ανηθικότητα, κακία και απόλυτη βία μέσα από τις ιστορίες που την αποτελούν, αλλά στο τέλος θα αφήσει να διαφανεί η ελπίδα που κρύβεται μέσα της, για τους ανθρώπους και τον κόσμο τους, μέσα από τις ιστορίες που σου διηγήθηκε... Το Heavy Metal είναι η πιο heavy metal ταινία που υπάρχει εκεί έξω!
Όπως ουρλιάζει και ο Sammy Hagar στο ομώνυμο κομμάτι 'Heavy Metal' που ανοίγει το soundtrack...
“...It's your one way ticket to midnight
Call it, Heavy Metal
Higher than high, feelin' just right
Call it, Heavy Metal
Desperation on a red line
Call it, Heavy Metal...”