Συνέντευξη | Μια συνάντηση με τον Μίλησα Έσχι ανάμεσα στους δυστοπικούς κόσμους του...

•

Καλωσορίζουμε τον Μίλησα Έσχι στη Λέσχη Φανταστικής λογοτεχνίας Καρδίτσας! Πρόσφατα διάβασα το νέο του βιβλίο “Άρχαιες Ψυχές”, που κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Πηγή, αγάπησα την ιστορία του και έμεινα γοητευμένη από τη γραφή του! Με προθυμία δέχτηκε να απαντήσει στις ερωτήσεις μου και τον ευχαριστώ θερμά!

1. Πες μας δύο λόγια για τον εαυτό σου και για τα έργα σου.

Άννα, σ’ ευχαριστώ θερμά για τη φιλοξενία στον υπέροχο ιστοχώρο σας! Είμαι ένας καθημερινός άνθρωπος που αγαπάει την Τέχνη κι εμπνέεται από τις περισσότερες εκφάνσεις της. Ζω στην Αθήνα, είμαι σαράντα ενός ετών και το συγγραφικό μου ταξίδι ως τώρα μ’ έχει οδηγήσει στην έκδοση δύο βιβλίων. «Η Πόλη Σ’ Ονειρεύεται» (Εκδόσεις Άλλωστε, 2018) είναι το πρώτο από αυτά. Πρόκειται για μια συλλογή ιστοριών που διαπνέονται από την αίσθηση του Παράξενου και της αστικής μελαγχολίας. Οι «Αρχαίες Ψυχές» (Εκδόσεις Πηγή, 2021) είναι το δεύτερο βιβλίο μου.

2. Το νέο σου βιβλίο “Αρχαίες Ψυχές” κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις Εκδόσεις Πηγή. Πες μας λίγο για το περιεχόμενό του.

Πράγματι, στα τέλη Σεπτεμβρίου του 2021 κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Πηγή το πρώτο μου μυθιστόρημα, το οποίο τιτλοφορείται “Αρχαίες Ψυχές”. Πρόκειται για ένα αυτοτελές έργο φαντασίας, μια σκοτεινή περιπέτεια που διαδραματίζεται στην πόλη της Αθήνας, αλλά και σε πιο παράξενα μέρη, όπως τα δάση της Αΐβαρα, με το κατακόκκινο ηλιοβασίλεμα που κοσμεί αέναα τον ουρανό της. Σ’ αυτό το βιβλίο, ο αναγνώστης παρακολουθεί τις αγωνιώδεις προσπάθειες μιας ομάδας ανθρώπων να εξουδετερώνουν τον προαιώνιο εχθρό τους, τον δαίμονα Ουνουκαλχάι. Όπλο τους είναι οι αρχαίες καταβολές των ψυχών τους. Αδυναμία τους είναι τα ελαττώματα της ανθρώπινης φύσης τους.

3. Ποια ήταν η αρχική σου ιδέα για αυτό το μυθιστόρημα; Πώς εξελίχθηκε μέσα σου και πήρε τη τελική μορφή που διαβάζει ο αναγνώστης;

Χαίρομαι πολύ γι’ αυτή την ερώτησή σου, Άννα, καθώς μου δίνεται η ευκαιρία ν’ αποκαλύψω πως το μυθιστόρημα αυτό γεννήθηκε από μία μικρή ιστορία που, μετά την ολοκλήρωσή της, ένιωθα πως “γκρίνιαζε” μερόνυχτα και μου ζητούσε διακαώς να “μεγαλώσει”. Για όσους έχουν διαβάσει το βιβλίο, η ιστορία αυτή ήταν το περιστατικό με τα δύο αδέρφια στην αλάνα, στο πρώτο κεφάλαιο. Επηρεασμένος, ίσως, από το υπέροχο “The Crossing” του CormacMcCarthy, το οποίο είχα διαβάσει εκείνη την περίοδο, ήθελα να εξερευνήσω κι εγώ με τη σειρά μου την “ανταγωνιστική” σχέση που ενδέχεται ν’ αναπτυχθεί ανάμεσα σε δύο αδέρφια, ιδίως στην εφηβική ηλικία. Επειδή όμως ο “κακός” της ιστορίας ήταν υπέρμετρα απειλητικός για ν’ αντιμετωπιστεί από δύο εφήβους, υποχρεώθηκα να ισορροπήσω την κατάσταση δημιουργώντας κι άλλους “καλούς” χαρακτήρες και να εμπλουτίσω εν τέλει την υπόθεσή, δίνοντάς της την τελική μορφή που διαβάζει ο αναγνώστης στο βιβλίο.
 

Εκδόσεις Πηγή, 2021
 

4. Χρησιμοποιείς στο κείμενό σου την αραβική γλώσσα και στοιχεία της ανατολικής κουλτούρας. Τι είδους έρευνα έχεις κάνει επάνω σε αυτό; Ο,τι παρουσιάζεται στο βιβλίο (πεποιθήσεις, νοοτροπίες κτλ.) είναι πραγματικά ή μέρος της μυθοπλασίας;

Ήθελα συνειδητά να εμφυσήσω στην ιστορία μου κάτι από την αύρα και τις αξίες της αραβικής παράδοσης, καθώς είναι μια παράδοση που ασκεί τρομερή γοητεία στον ψυχισμό μου. Με αίσθηση ευθύνης απέναντι σ’ αυτή την πλούσια κουλτούρα, προσπάθησα ν’ αποδώσω σωστά τη χρήση της αραβικής γλώσσας που γίνεται ορισμένες στιγμές από κάποιους χαρακτήρες κι επίσης να παρουσιάσω με ακρίβεια τόσο τα υπαρκτά μέρη όσο και τις υπαρκτέςπεποιθήσεις που αναφέρονται στο κείμενο. Όλα αυτά έγιναν εφικτά μέσω προσωπικών αναγνωσμάτων, αλλά και μέσω επικοινωνίας που είχα με καταρτισμένους ανθρώπους, γνώστες του αντικειμένου, τους οποίους κι ευχαριστώ θερμά για τη βοήθειά τους! Επειδή όμως είμαι συγγραφέας φαντασίας κι όχι ιστορικός, δεν γινόταν ν’ αντισταθώ στον πειρασμό να μπολιάσω κάποια από αυτά τα ρεαλιστικά στοιχεία με τη δική μου μυθοπλασία. Ένα είδος δημιουργικού παιχνιδιού να δοκιμάσω τα όρια της αλήθειας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτού του “παντρέματος” είναι η αναφορά μου στον ηγεμόνα Γιουσούφ Ασάρ Γιαθάρ, ο οποίος ήταν ιστορικό πρόσωπο, αλλά δεν θα μπορούσε ποτέ να έχει ιππεύσει ένα Τεχιρέχι, τ’ οποίο είναι πλάσμα της φαντασίας μου.

5. Πόσο δύσκολο ήταν να δώσεις μορφή στο απόλυτο κακό; 

Ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετώπισα ως συγγραφέας. Εκτιμώ βαθύτητα τον τρόπο με τον οποίο διατύπωσες το ερώτημά σου, δείγμα του ότι εμβάθυνες στο βιβλίο μου όχι μόνο ως αναγνώστης, αλλά κι ως ομότεχνος. Πράγματι, είναι άλλο πράγμα να δώσεις μορφή στο κακό, κι εντελώς διαφορετικό να επιχειρήσεις να πράξεις το ίδιο για το απόλυτο κακό. Αν άφηνα το βιβλίο ανολοκλήρωτο, θα ήταν εξαιτίας αυτής της δυσκολίας.

6. Δεν διστάζεις να “θυσιάσεις” χαρακτήρες και καταστάσεις, ακόμη και αν ξέρεις πως αυτό ίσως πληγώσει τον αναγνώστη. Πόσο δύσκολο ή εύκολο σου είναι αυτό; Πιστεύεις ότι οι χαρακτήρες πρέπει να εξυπηρετούν την πλοκή ή η πλοκή να συμβάλλει στην εξέλιξη των χαρακτήρων;

Είναι δύσκολο να “θυσιάζεις” χαρακτήρες. Τουλάχιστον για εμένα. Υπάρχει μια φωνή στο κεφάλι μου που μονίμως ρωτάει: “Είσαι σίγουρος; Μήπως οδηγηθείς σε αδιέξοδο;” Αυτό οφείλεται στο γεγονός πως δεν προσχεδιάζω ποτέ την πλοκή. Όλες οι σημειώσεις μου για τις “Αρχαίες Ψυχές” ίσως να μην γεμίζουν ούτε δύο φύλλα Α4. Μαθαίνω την ιστορία από τους ίδιους τους χαρακτήρες μου, συνεπώς πιστεύω ακράδαντα πως η πλοκή θα πρέπει να συμβάλλει στην εξέλιξη των χαρακτήρων. Αυτό που κάνει πιο εύκολο για εμένα να “θυσιάζω” χαρακτήρες είναι, παραδόξως, η ίδια η πραγματικότητα. Πόσες φορές στην πραγματική ζωή δεν ακούμε ιστορίες γι’ ανθρώπους που έκαναν μία εσφαλμένη εκτίμηση, είχαν μια στιγμή ατυχίας κι έχασαν ξαφνικά τα πάντα; (πχ σέλφι πλάι στον γκρεμό). Γιατί στα βιβλία να είναι τα πράγματα αλλιώς;

7. Το δυστοπικό περιβάλλον που περιγράφεις μου ήταν αρκετά οικείο. Δυστυχώς, ακόμη και χωρίς τον Ουνουκαλχάι, πιστεύω πως η ανθρωπότητα οδεύει σε ένα μοντέλο κοινωνίας, που έχει αρκετά χαρακτηριστικά απ’ αυτά που περιγράφεις. Άρα, η έμπνευση σου για αυτό το περιβάλλον ξεκίνησε προβλέποντας κάτι για το μέλλον ή προέκυψε διαφορετικά; 

Με χαροποιεί αφάνταστα το γεγονός ότι αξιολογείς ως οικείο το δυστοπικό περιβάλλον που περιγράφεται στο βιβλίο. Είναι σημαντικό για εμένα να διατηρείται η αναστολή της δυσπιστίας, την οποία ένα έργο φαντασίας εξ ορισμού ζητάει από τον αναγνώστη. Συμφωνώ με την κρίση σου πως αρκετά από αυτά που περιγράφονται στις σελίδες του μυθιστορήματος θα μπορούσαν κάποια στιγμή στο κοντινό μέλλον να εισβάλουν στην καθημερινότητά μας. Η αλήθεια είναι πως όλοι μας, νομίζω, έχουμε την διορατικότητα να φανταστούμε τι μπορεί να πάει στραβά με τον κόσμο μας. Υπό αυτή την έννοια, δεν χρειάστηκε να εμπνευστώ κάτι για το περιβάλλον του έργου, όσο να προβληματιστώ γενικότερα και να σκεφτώ εκείνες τις καταστάσεις που με τρομάζουν. Και πάλι, η πραγματικότητα “χλεύασε” αυτές τις προσπάθειές μου γιατί όταν το 2016 είχα συλλάβει την ιδέα ενός “φθογγικού ιού”, την οποία και ανέπτυξα αργότερα για τις ανάγκες του βιβλίου, στα τέλη του 2019 ένας άλλος ιός έγινε η καινούργια μας πραγματικότητα.

8. Μίλησε μας λίγο για το τέλος του βιβλίου. Πώς το σκέφτηκες;

Λοιπόν, το τέλος που έδωσα στην ιστορία μου ήταν ένα αληθινό μάθημα για εμένα, καθώς μου φανέρωσε τον τρόπο που απολαμβάνω να γράφω. Κι αυτός είναι οι χαρακτήρες να υπαγορεύουν την πλοκή. Όποιο τέλος κι αν είχα φανταστεί, θα έπρεπε να το εγκρίνουν οι ίδιοι οι χαρακτήρες. Ακούγεται περίεργο, το ξέρω, αλλά είναι η αλήθεια. Όλα τα writer’s block που έχω βιώσει στη ζωή μου ήταν στην ουσία κάτι σαν στάση εργασίας των χαρακτήρων.  Με τον τρόπο τους μου έλεγαν: “Sorry, φίλε, δεν το κάνω αυτό…” Ίσως, από τεχνικής πλευράς, το επιλεγμένο τέλος ν’ αξιολογηθεί ως παρορμητικό. Αν συμβεί αυτό, θα ήθελα να του αναγνωριστεί η ειλικρίνεια που το διέπει. “Τα λάθη διδάσκουν, όμως υπάρχουν πάντα κι αυτά που σκοτώνουν”, έτσι δεν γράφει στ’ οπισθόφυλλο; 
 

Εκδόσεις Άλλωστε, 2018
 

9. Πόσο εύκολο είναι να γράφεις λογοτεχνία του φανταστικού στην Ελλάδα; Ποια είναι η γνώμη σου για το χώρο;

Ο χώρος του φανταστικού στην Ελλάδα έχει κάνει σπουδαία άλματα όσον αφορά την ποιότητα και την ποικιλία που εξασφαλίζουν τα βιβλία των Ελλήνων δημιουργών. Προσωπικά, αισιοδοξώ πως αυτό θα συνεχιστεί. Το μεγάλο στοίχημα θα είναι περισσότερος κόσμος να δώσει μια ευκαιρία στην ελληνική φαντασία. Ίσως να γίνει, ίσως όχι. It’s ok. Εγώ θα συνεχίσω να γράφω. Με κάνει ευτυχισμένο. Τόσο απλά.

10. Ποιο σύντομο μήνυμα θα ήθελες να στείλεις σε όσους έχουν διαβάσει το βιβλίο;

Είμαι ειλικρινά ευγνώμων για τη στήριξή σας και βρίσκομαι στη διάθεσή σας να συζητήσουμε ό,τι σας κάνει κέφι σχετικά με το βιβλίο!

11. Πες μας τα μελλοντικά σου συγγραφικά σχέδια, ετοιμάζεις κάτι καινούριο;

Αυτή την περίοδο είμαι αφιερωμένος στη συγγραφή ενός μυθιστορήματος ηρωικής φαντασίας. Αγαπώ ως αναγνώστης το είδος και θα ήθελα να δοκιμάσω τις δυνάμεις μου σ’ αυτό.

Ευχαριστούμε πάρα πολύ και ευχόμαστε πολλές συγγραφικές εμπνεύσεις, επιτυχίες και προσωπική ευδαιμονία! 

Ευχαριστώ, Άννα κι αντεύχομαι!