Βιβλιοκριτική | Στο ολοκαίνουργιο DEVOLUTION o Max Brooks αφήνει τα ζόμπι του WORLD WAR Z και πιάνει τον... Μεγαλοπόδαρο!

Βιβλιοκριτική | Στο ολοκαίνουργιο DEVOLUTION o Max Brooks αφήνει τα ζόμπι του WORLD WAR Z και πιάνει τον... Μεγαλοπόδαρο!

Πληροφορίες

Τίτλος: Devolution: A Firsthand Account of the Rainier Sasquatch Massacre
Συγγραφέας: Max Brooks
Εκδόσεις: Del Rey / Ballantine
Ημ. έκδοσης: 6 / 2020
ISBN: 9781984826787 
Σελίδες: 304

 

 

 

 

 

 

 

 

Περίληψη

Ο Μεγαλοπόδαρος καταστρέφει μια κοινότητα ανθρώπων.

Κριτική

O "Mεγαλοπόδαρος" (Bigfoot ή και Sasquatch) είναι ένα υποτιθέμενο πλάσμα που μοιάζει με υβρίδιο ανθρώπου και γορίλα, είναι καλυμμένο με τρίχες και έχει τεράστιες πατούσες. Ανήκει στην φολκλόρ μυθολογία της Αμερικής και του Καναδά και υπάρχουν μαρτυρίες για την ύπαρξη του στην Βόρεια Αμερική. Είναι ένα πλάσμα που θα ταίριαζε τέλεια στα Μυστήρια Πράματα, αλλά εδώ είμαστε για να μιλήσουμε για το νέο βιβλίο του συγγραφέα Max Brooks με τον πλήρη τίτλο Devolution: A Firsthand Account of the Rainier Sasquatch Massacre.

Όπως και στο προηγούμενο βιβλίο του Παγκόσμιος Πόλεμος Ζ (έγινε και ταινία με τον Μπραντ Πιτ, καλή είναι, δείτε την) έτσι και εδώ η ιστορία ξετυλίγεται κυρίως από το ημερολόγιο μιας εξαφανισμένης γυναίκας, μα και από σκόρπιες, ανέκδοτες αναφορές/συνεντεύξεις κλπ από διάφορους αρμόδιους. Να πούμε πως το βιβλίο διαθέτει ένα υπέροχο handrawn χάρτη της περιοχής όπου λαμβάνει μέρος η ιστορία. Γενικά λατρεύω χάρτες στα βιβλία.

Η υπόθεση αφορά μια ομάδα ανθρώπων που πήραν τα βουνά και ίδρυσαν μια οικολογική ουτοπία. Μια κοινότητα έξι σπιτιών, μέσα στα άγρια δάση, που σκοπό είχε να αφήσει πίσω της τον τεχνοκρατικό κόσμο και να ενωθεί πάλι με την Φύση. Δεν είναι τυχαίο ότι ο συγγραφέας βάζει για ιδρυτές μία δασκάλα γιόγκα με φιλοζωικές ευαισθησίες και τον άντρα της, ένα γκουρού νέας εποχής. Όταν ένα μακρινό ηφαίστειο εκρήγνυται, τους αποκόπτει πλήρως από τον έξω κόσμο, ρίχνει το wi-fi τους καθώς και το δίκτυο τηλεφωνίας. Τώρα θα πρέπει να σκεφτούν πως θα μοιράσουν την τροφή μέχρι να έρθει (αν έρθει) βοήθεια. Θα έλεγε κανείς, πως τα συγκεκριμένα προβλήματα δεν είναι τόσο σημαντικά για αυτή την κοινότητα μια που, έτσι και αλλιώς, ήθελαν να απομονωθούν και να ζήσουν παρέα με την Μητέρα Φύση. Τι γίνεται όμως, ερωτώ, όταν η Φύση σου στέλνει μια ομάδα Μεγαλοπόδαρων, εξορισμένων από την οικεία τους λόγω του ηφαιστείου, που το μόνο που θέλουν είναι να σε φάνε ζωντανό;

-Μεγαλοποδαρικό ιντερλούδιο-

Ας γυρίσουμε λίγο στα πλάσματα. Έχουν γραφτεί πολλά άρθρα και έχουν γυριστεί αμέτρητα ντοκιμαντέρ και ταινίες για τον Μεγαλοπόδαρο (κυρίως τρόμου, μα υπάρχει και o Χάρι ο Απίθανος του 1987). Οι περισσότερες μαρτυρίες που έχουμε είναι τουλάχιστον ύποπτες, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις έχουν αποδειχτεί φάρσες. Εκείνο το διάσημο βίντεο-ντοκουμέντο των Ρότζερ Πάτερσον και ο Ρόμπερτ Γκίμλι στις 20 Οκτωβρίου του 1967, στο Μπλαφ Κρικ του Εθνικού Δρυμού Σιξ Ρίβερς στη βόρεια Καλιφόρνια όπου υποτίθεται απεικονίζει το πλάσμα να περπατάει, προσωπικά δεν με πείθει. Παρότι η κάμερα κουνιέται σαν τρελή, μετέπειτα κινηματογραφιστές κατάφεραν να απομονώσουν την κίνηση του πλάσματος σε ένα σταθερό πλάνο (δείτε παρακάτω) και – ελάτε τώρα – φαίνεται πως είναι ένας τύπος με στολή γορίλα. Ούτε καν προσπαθεί να μην περπατάει σαν άνθρωπος. Είναι αστείο. Επίσης το γεγονός ότι οι Γκίμλι και Πάτερσον πήγαν εκεί ψάχνοντας για το πλάσμα και έτυχε να το βρουν δεν βοηθάει στη εγκυρότητα τους.

Ο μύθος του Μεγαλοπόδαρου γοητεύει ακόμα και σήμερα και, κατά την γνώμη μου, αυτό συμβαίνει για δυο λόγους. Πρώτον, υπάρχει η πιθανότητα ένα τέτοιο πλάσμα να μπορούσε να υπάρξει σε κάποιο παρακλάδι της εξελικτικής πορείας του ανθρώπου. Ακόμα και σήμερα ανακαλύπτουμε χαμένους κρίκους της γονιδιακής μας αλυσίδας. Υβρίδια ανθρώπων και πιθήκων με διαφορετική κορμοστασιά, σχεδόν ζωώδη, που κάποτε περπάτησαν στην γη. Ο Μεγαλοπόδαρος δεν ανήκει στην ίδια σφαίρα με πχ. ένα δράκο ή ένα φτερωτό μονόκερο όπου ξέρουμε πως είναι αδύνατον να έχουν υπάρξει (αν και πολύ θα θέλαμε), αλλά είναι ένα πλάσμα που μπορεί και να υπήρχε κάποια στιγμή - αν και το να έχει επιβιώσει παράλληλα με εμάς, επίσης δεν στέκει, μα είναι συναρπαστικό όταν το σκέφτεσαι, σωστά; Και ποιος ξέρει τι άλλα πλάσματα δεν έχουμε ανακαλύψει ακόμα, χαμένα για πάντα σε άγνωστες πτυχές της ανθρώπινης ιστορίας;

Ο δεύτερος λόγος - επισημαίνω ότι αυτές είναι οι δικές μου τοποθετήσεις - που ο μύθος του Μεγαλοπόδαρου κρατάει ακόμα είναι η φολκλόρ, τρόπον τινά, καταγωγή του. Όποιος έχει ασχοληθεί με ανθρωπολογία γνωρίζει ότι στο μακρινό παρελθόν υπήρξαν περιπτώσεις όπου συνυπήρξαν δύο διαφορετικά είδη ανθρωπιδών, μέχρι που το πιο εξελιγμένο από αυτά κυνήγησε και εξόντωσε το κατώτερο.

Δανειζόμενος την σκέψη του καθηγητή Γιουβάλ Νώε Χαράρι (διαβάστε το Sapiens και Homo Deus του ιδίου, από εκδόσεις Αλεξάνδρεια, για γλυκό έρωτα με τον εγκέφαλο σας) περί "γενετικού αποτυπώματος" δεν μου φαίνεται απίθανο στο συλλογικό ασυνείδητο της ανθρωπότητας να έχει εντυπωθεί η εικόνα ενός πιθηκοειδούς ανθρώπου, εξορισμένου, που ζει στα δάση και έχει κάθε λόγο να κρύβεται από εμάς. Είναι ο "μπαμπούλας", το τέρας στο δάσος, που τρώει παιδιά και ξεστρατισμένους. Αν σκεφτείτε πως ένα δάσος την νύχτα είναι τρομαχτικό (ορισμένα και την ημέρα), αρκεί η υποψία πως κάπου μέσα του τριγυρνάει ένα τέτοιο πλάσμα για να σου προκαλέσει αυτόματα ανατριχίλα. Έχει κάτι από σκοτεινό παραμύθι.

-Τέλος ιντερλούδιου-

Επιστρέφουμε στο βιβλίο.
Στην αρχή γνωρίζουμε τους χαρακτήρες και τα προβλήματα τους, μέσα από τα μάτια, σε πρώτη αφήγηση, της πρωταγωνίστριας. Ο συγγραφέας ξοδεύει μεγάλο μέρος σε αυτό το κομμάτι, έτσι τα πλάσματα αργούν να εμφανιστούν, και κατα συνέπεια η πλοκή καθυστερεί να πάρει μπρος. Υπάρχουν μηνύματα σχετικά με την απομάκρυνση του ανθρώπου από την φύση, τον τεχνολογικό εθισμό μας κλπ. ενώ από ένα σημείο και μετά το βιβλίο γίνεται survival. Η έκρηξη του ηφαιστείου χρησιμοποιείτε απλά σαν συγγραφικός μοχλός για την περαιτέρω εξέλιξη και έπειτα αφήνετε και είναι κρίμα γιατί περίμενα περισσότερα. Τα πλάσματα ξεκινούν την πολιορκία σιγά-σιγά, με δοκιμές, ενώ πιο μετά έχουμε κανονική επίθεση και μακελειό όπως το περιμέναμε. Το βιβλίο δημιουργεί αγωνία και δεν απογοητεύει σε φονικά, όμως δεν κάνει κάτι διαφορετικό από αυτό που περιμένεις. Όσοι ψάχνουν κάτι παραπάνω θα απογοητευτούν.

Βρήκα ενδιαφέρον την εξιστόρηση μέσα από εμβόλιμες συνεντεύξεις, αποσπάσματα κλπ. και θεωρώ πως εμπλουτίζουν το περιβάλλον που θέλει να χτίσει ο συγγραφέας. Εξετάζει την ύπαρξη των πλασμάτων από διάφορες μεριές, κάτι που πάντα βρίσκω ενδιαφέρον και δίνει μια αληθοφάνεια στην ύπαρξη τους. Προσωπικά δεν πιστεύω στον Μεγαλοπόδαρο, αλλά θα ακούσω τα επιχειρήματα αυτού που πιστεύει και θα μου άρεσε να το συζητήσω.

Ένα άλλο θέμα που έχει το βιβλίο είναι η εξιστόρηση μέσα από το ημερολόγιο της πρωταγωνίστριας. Όταν ξεκινά το μακελειό και τα φονικά, είναι λίγο δύσκολο να πιστέψω πως έκατσε μετά και συνέχισε αμέριμνη το ημερολόγιο της. "Αγαπητό ημερολόγιο. Σήμερα ανακάλυψα μανιτάρια στην αυλή - τι τέλειο! Σε άλλα νέα, η ημέρα έκλεισε με τον διαμελισμό του Γιάννη από ένα μεγάλο τριχωτό πλάσμα..." Εντάξει, δεν τα γράφει ακριβώς έτσι, αλλά το πιάσατε το νόημα. Από ένα σημείο και μετά ο τρόμος και η επιβίωση είναι πολύ μεγάλα για να με πείσει πως η πρωταγωνίστρια τηρούσε ευλαβικά το ημερολόγιο.

Γενικά, το βιβλίο είχε μεγάλες προοπτικές μα δεν τις ανέπτυξε όσο θα ήθελα, παρά μόνο αρκέστηκε στην συμβατική, προβλέψιμη πλοκή. Δεν υπάρχουν αξιομνημόνευτες σκηνές, ενώ κάποιοι χαρακτήρες είναι λίγο cheesy. Η γραφή είναι σύντομη, με πολλές κοφτές προτάσεις, μα τρέχει γρήγορα.

Είχα χαρεί όταν έμαθα πως ο Max Brooks "μετακομίζει" από τα ζόμπι στον Μεγαλοπόδαρο, ένα πλάσμα απίστευτα τρομαχτικό για τους λόγους που ανέφερα παραπάνω (επί του παρόντος, δείτε την ταινία Willow Creek του 2013. Δεν θα πολύ-δείτε το τέρας, μα θα νιώσετε τον τρόμο στο σβέρκο σας). To Devolution δεν κυκλοφορεί ακόμα στα ελληνικά, μα αν κρίνω και από την επιτυχία του προηγούμενου βιβλίου του συγγραφέα, υποθέτω ότι θα το δούμε.

Συνοψίζοντας, το Devolution έχει μια καλή ιδέα και στήνει ένα σκηνικό προοριζόμενο για μεγάλα πράγματα. Στο τέλος όμως παραδίδει τα τυπικά, τα αναμενόμενα. Κλείνοντας το βιβλίο ένιωσα σαν να έφαγα το κυρίως γεύμα, δίχως ορεκτικά, σαλάτα και πορτοκαλόπιτα στο τέλος. Δεν μετάνιωσα που το διάβασα, απλά περίμενα περισσότερα.