Συνέντευξη | Επισκεφτήκαμε ένα βιβλιοκαφέ!

•

Τα βιβλιοπωλεία που λειτουργούν και ως καφετέριες είναι, εγκληματικά, σπάνιο είδος στην Ελλάδα. Τουλάχιστον έτσι όπως τα έχουμε στο μυαλό μας από αντίστοιχα άλλων χωρών. Αν βρεις βιβλία σε ένα καφέ, πιθανότατα, θα βρίσκονται εκεί για διακοσμητικούς λόγους ή σαν σημείο αναφοράς, όπως τα τυχάρπαστα βιβλία σε καταστήματα όπως τα ΙΚΕΑ. Όλοι μας έχουμε δει, και τα ζηλεύουμε, φωτογραφίες από χαριτωμένα coffee-bookstore του εξωτερικού. Πλέον δεν χρειάζεται να πάμε στην Αγγλία για να βρούμε ένα. Πληροφορήθηκα πως δυο-τρία βιβλιοκαφέ έχουν ανοίξει ήδη στην Αθήνα, οπότε αποφάσισα να επισκεφτώ το κοντινότερο στο σπίτι μου.

Ο λόγος για το “Zátopek” στην Καλλιθέα. Το κατάστημα άνοιξε τον Σεπτέμβριο του 2021. Βρίσκεται μπροστά από ένα πάρκο - το λέω αυτό γιατί είναι καλύτερα να αποφεύγεται η βουή του δρόμου - και είναι έτσι όπως το θέλαμε. Ένας ήσυχος χώρος, όμορφα διακοσμημένος, περιτριγυρισμένος από βιβλιοθήκες όπου μπορείς να επιλέξεις και να αγοράσεις βιβλία, με καλή μουσική, ενώ είναι και το ιδανικό μέρος για παρουσιάσεις βιβλίων. Μου άρεσε τόσο που επικοινώνησα με τον ιδιοκτήτη, τον Δημήτρη Ανανιάδη (το βιβλιοκαφέ το λειτουργεί μαζί με την γυναίκα του, την Εύη Γεροκώστα - πολύ ευγενικοί και οι δύο) και μας παραχώρησε μια μικρή συνέντευξη την οποία θα βρείτε παρακάτω.

1) Σας καλωσορίζουμε στην Λέσχη Φανταστικής Λογοτεχνίας Καρδίτσας. Πότε άνοιξε το “Zátopek” και πως σας ήρθε η ιδέα για κάτι τέτοιο; Το θεωρείτε πρώτα βιβλιοπωλείο ή καφετέρια;

Το “Zátopek” άνοιξε στις 10 Σεπτεμβρίου, είναι δηλαδή ένα νέο ακόμη εγχείρημα, που προσπαθεί να βρει το δρόμο του μέσα στις αντίξοες συνθήκες της εποχής. Η στήριξη του αναγνωστικού κοινού και της γειτονιάς, καθώς και το ενδιαφέρον των βιβλιόφιλων, όπως η ομάδα σας, μας δίνει βέβαια μεγάλη χαρά και ελπίδα για τη συνέχεια. Η ιδέα του βιβλιοκαφέ δεν είναι κάτι καινούριο, τα τελευταία χρόνια λειτουργούν αρκετοί χώροι όπου, όπως στο “Zátopek”, το βιβλίο συνδυάζεται με τη χαλάρωση της κοινωνικής εξόδου, γεγονός που το καθιστά περισσότερο οικείο και εξωστρεφές. Σε ένα βιβλιοκαφέ ακούς πολύ συχνά ανθρώπους να συζητούν μεταξύ τους για βιβλία, νέες εκδόσεις, αγαπημένους συγγραφείς, καλές ή κακές μεταφράσεις κτλ., φαντάζομαι πολύ περισσότερο απ’ ό,τι σε ένα βιβλιοπωλείο. Θεωρούμε το “Zátopek” πρωτίστως χώρο βιβλίου, αν και η προσπάθειά μας είναι να πετύχουμε μία ιδανική ισορροπία ανάμεσα στις δύο λειτουργίες του.

2) Από όσο έχετε δει, πιστεύετε ότι διαβάζουν οι Έλληνες; Έχει πέσει ή έχει αυξηθεί η κίνηση των αγοραστών;

Πιστεύω ότι τα τελευταία χρόνια το -πολύ μικρό- ελληνικό αναγνωστικό κοινό έχει αρχίσει να αυξάνεται. Δεν ξέρω αν έχει παίξει ρόλο η πανδημία σε αυτό, πάντως η προσωπική μου εικόνα είναι πως αργά αλλά σταθερά ο κόσμος πλησιάζει το βιβλίο. Μου προκαλεί εντύπωση το πόσο ενημερωμένο είναι το κοινό για τις νέες κυκλοφορίες αλλά και οι δύσκολες και μη αναμενόμενες επιλογές του.
 

3) Ποιες είναι οι ηλικίες των πελατών; Πώς βρίσκουν την ιδέα ενός βιβλιοπωλείου καφέ;

Οι πελάτες του “Zátopek” καλύπτουν ένα ηλικιακό φάσμα από τα πρώτα φοιτητικά χρόνια μέχρι την τρίτη ηλικία, με κοινό χαρακτηριστικό τους την αγάπη για τα βιβλία και τη διάθεση για ήπιων τόνων κοινωνική επαφή. Βρίσκουν πολύ ενδιαφέρουσα την ιδέα του βιβλιοκαφέ - πολλοί άλλωστε από τους μεγαλύτερους μας λένε πως ήταν νεανικό τους όνειρο να ανοίξουν έναν τέτοιο χώρο!

4) Τι διαβάζει περισσότερο ο κόσμος; Μιας και είμαστε στην ΛΕ.ΦΑ.ΛΟ.Κ δεν μπορώ να μην ρωτήσω: βιβλία που ανήκουν στο είδος της φαντασίας και του τρόμου κινούνται; 

Η άποψή μου σχετικά με τις επιλογές του κοινού δεν μπορεί παρά να διαμορφώνεται από το κοινό του “Zátopek” - επομένως δεν είμαι καθόλου βέβαιος για την εγκυρότητά τους. Σε εμάς επιλέγουν κατά κύριο λόγο λογοτεχνία, αλλά και ιστορία, φιλοσοφία, εκλαϊκευμένη επιστήμη, παιδικές εκδόσεις. Ωστόσο η ξενόγλωσση και η ελληνική πεζογραφία συνιστούν το μεγαλύτερο μέρος των πωλήσεων - νέες αλλά και κλασικές εκδόσεις και, περιέργως, σπανίως οι ευπώλητες. Τα βιβλία φαντασίας και τρόμου δεν είναι το είδος που κινείται ιδιαίτερα στο “Zátopek”, παρότι διαθέτει μεγάλο σχετικά και φανατικό κοινό. Ίσως οι άνθρωποι που αγαπούν αυτήν τη λογοτεχνία προτιμούν τα εξειδικευμένα βιβλιοπωλεία όπως ο Λαβύρινθος, το Solaris κ.ά., όπου σίγουρα θα έχουν πολύ περισσότερες επιλογές. Πάντως, στο “Zátopek” θα θέλαμε το προσεχές διάστημα να αυξήσουμε τον αριθμό και την ποικιλία των τίτλων φαντασίας, όχι μόνο γιατί αποτελεί ένα ξεχωριστό εκδοτικό σύμπαν αλλά και γιατί δεχόμαστε ισχυρές πιέσεις από τον 13χρονο γιο μας, που εδώ και ένα χρόνο ανακάλυψε τη μαγεία του Tolkien και έγινε περίπου εμμονικός με τον κόσμο του!

5) Τι αποβλέπετε για το μέλλον του “Zatopek”; Έχετε άλλα σχέδια;

Ευελπιστούμε ότι το “Zátopek” θα μπορέσει να επιβιώσει επιχειρηματικά και να εξελιχθεί σε ένα βιβλιοφιλικό στέκι της περιοχής. Επιπλέον να συνεχίσει τις εκδηλώσεις σχετικά με το βιβλίο, όπως παρουσιάσεις, λέσχη ανάγνωσης κ.ά., και να διευρύνει το πεδίο των δράσεων Πολιτισμού στη μουσική, τη φωτογραφία, την επιστήμη, το σινεμά.

6) Ποια είναι τα δικά σας αναγνώσματα; Επίσης τι έχετε αποκομίσει σαν feedback από τους πελάτες σας;

Στα 35 περίπου χρόνια που είμαι αναγνώστης έχω διαβάσει κυρίως λογοτεχνία, τόσο πεζογραφία όσο και ποίηση, κάπως λιγότερο Ιστορία και Φιλοσοφία, επίσης αρκετά κριτικά κείμενα. Βέβαια σε συγκεκριμένα αναγνώσματα επιστρέφω τακτικά ανά μερικά χρόνια, λόγου χάρη στον Μπόρχες ή τον Κάφκα, τον Σεφέρη και τον Σαχτούρη, τον Ντύλαν Τόμας και τον Αλμπέρ Καμύ, τον Μιχάλη Γκανά, τη Μαρία Λαϊνά και τη Νίκη Ρεββέκα Παπαγεωργίου, τον Ρέημοντ Κάρβερ και τον Ντε Λίλο, ανανεώνοντας με αυτό τον τρόπο την αφοσίωσή μου σε αυτή την ετερόκλητη ομάδα. Το κοινό του “Zátopek” μας έχει αγκαλιάσει και στηρίξει έμπρακτα από την αρχή - και είμαστε ευγνώμονες γι’ αυτό. Συνήθως μάς εκφράζουν τη χαρά τους που ανοίξαμε στην Καλλιθέα και όχι στο Κέντρο, όπου οι επιλογές σε βιβλιοπωλεία και καφέ είναι ούτως ή άλλως αρκετές. 

7) Σας ευχαριστούμε πολύ και σας ευχόμαστε καλές δουλειές. Για το κλείσιμο πείτε μας τι μπορεί να βρει κάποιος στο “Zátopek”. 

Στο “Zátopek” μπορεί κανείς να βρει επιλεγμένες εκδόσεις, τόσο τις νέες όσο και κλασικές, αλλά και εξαιρετικό καφέ, τσάι, αλμυρά σνακ, γλυκά και ποτά. Περισσότερο όμως μπορεί να βρει την ηρεμία και τη χαλάρωση που προσφέρει ένας χαμηλόφωνος χώρος καφέ περιτριγυρισμένος από βιβλία.
 

Το βιβλιοπωλείο - καφέ “Zátopek” βρίσκεται στην οδό Παναγή Τσαλδάρη 209, στην Καλλιθέα. Μπορείτε να επισκεφτείτε την σελίδα τους στο Facebook