Delta Green: Ένα παιχνίδι ρόλων για... ενήλικες!

•

Όποιος διαβάσει την περιγραφή του Delta Green για πρώτη φορά, πιθανότατα θα παραξενευτεί. Ένα παιχνίδι ρόλων που είναι παράλληλα παιχνίδι… τρόμου; Πως γίνεται να τρομάξει κανείς με κάτι το οποίο είναι στην ουσία ένα επιτραπέζιο παιχνίδι χωρίς καν ένα ταμπλό; Τόσο κακές ζαριές θα ρίξει στην τελική;

Ο τρόπος με τον οποίο το παρουσίασαν σε εμένα -ο ίδιος που έκτοτε χρησιμοποιώ και εγώ- είναι ο εξής απλός: το Delta Green είναι ένα παιχνίδι στο οποίο είσαι ένας πράκτορας μιας οργάνωσης που λειτουργεί όπως το παράρτημα X-Files του FBI στη ομώνυμη σειρά -αλλά πολύ πιο βίαιο και σκοτεινό. Και όπως μου αρέσει να τονίζω, αν και δεν έφτασε ποτέ τη δημοτικότητα της προαναφερθείσας σειράς, το Delta Green “πρόλαβε” τα X-Files για μερικούς μήνες. Επίσης δεν είχε ένα από τα χειρότερα φινάλε στην ιστορία της τηλεόρασης (Δύο φορές! Δύο!) αλλά αυτό είναι άλλη κουβέντα.

Στο θέμα μας, λοιπόν. Ένα από τα πιο δύσκολα πράγματα στα παιχνίδια ρόλων (γνωστά και ως RPGs – Role Playing Games, όχι Rocket Propelled Grenades) είναι αυτό που λέμε στο χωριό μου τα game mechanics, το πως, σε απλά ελληνικά, “παίζει” το παιχνίδι ή αν προτιμάτε, ποιοι είναι οι μηχανισμοί που επιτρέπουν στους παίκτες να κάνουν τα πράγματα που θέλουν στο παιχνίδι και τον Game Master (το “αφεντικό” της υπόθεσης, που εδώ ονομάζεται Handler) να τους πει αν μπορούν να τα κάνουν και τι χρειάζεται για να τα κάνουν.

Στα παλαιότερα παιχνίδια του είδους, οι μηχανισμοί ήταν αρκετά δύσκολοι τόσο στην κατανόηση αλλά και στην επεξήγηση τους. Δεν με πιστεύετε; Ζητήστε από κάποιον να σας εξηγήσει τι στο διάολο είναι αυτό το THAC0 και γιατί είναι καλύτερο να έχεις αρνητικό Armor Rating σε ένα παιχνίδι της δεύτερης έκδοσης του Dungeons and Dragons. Κάτι άλλο που ξενίζει αρκετό κόσμο και τους απωθεί από το να ασχοληθούν με τέτοια παιχνίδια, είναι τα πολλά ζάρια που χρειάζονται για να παίξουν. Άλλο ζάρι για το ένα, άλλο για το άλλο και άντε να τα θυμάσαι όλα, ενώ κάποια παιχνίδια σου λένε ρίξε 10 ζάρια μαζί κάθε φορά. Κάποια στιγμή θέλω να γράψω για την σκοτεινή συνωμοσία των εταιρειών που βγάζουν ζάρια™ αλλά για την ώρα φοβάμαι ακόμα για την σωματική μου ασφάλεια.

Ένα από τα θετικά του να έχει κυκλοφορήσει το παιχνίδι πριν σχεδόν 27 χρόνια είναι ότι οι δημιουργοί του είχαν πολύ καιρό για να κάνουν την εμπειρία του παιξίματος όσο το δυνατόν πιο ομαλή. Το Delta Green χρησιμοποιεί κυρίως έναν απλό συνδυασμό ζαριών για να μπορεί ο Handler να σου πει αν πέτυχες ή όχι, και τα πράγματα που μπορείς να κάνεις είναι ουσιαστικά… τα πάντα! Από το να οδηγήσεις ένα αυτοκίνητο γρήγορα και να χρησιμοποιήσεις ένα όπλο μέχρι το να “διαβάσεις” αν κάποιος σου λέει ψέματα και το πόσο καλός είσαι στα λογιστικά – που ειλικρινά είναι από τα πιο χρήσιμα πράγματα στο παιχνίδι. Γενικά, οι περισσότεροι μηχανισμοί είναι αρκετά απλοί στην εκτέλεση και επιτρέπουν στον Handler να απλουστεύσει ή να δυσκολέψει μια κατάσταση ανάλογα με το τι είναι καλύτερο για το σενάριο και τους παίκτες.

Αρκετά με όλα αυτά όμως, καιρός να επιστρέψουμε στην κύρια ερώτηση. Πως μπορεί ένα τέτοιο παιχνίδι να είναι τρομακτικό; Ζάρια ρίχνεις και λες τι θα κάνεις, δεν είναι δα η Λάμψη του Κούμπρικ. Ο τρόμος είναι φυσικά κάτι το υποκειμενικό (πως τρομάζετε με κάτι Conjuring, θέλω να μου το πείτε και εμένα) αλλά κάτι που βοηθάει πολύ είναι σίγουρα η ίδια η φύση των αποστολών που πρέπει να εκπληρώσουν οι παίχτες, και το πόσα λίγα ξέρουν οι ίδιοι για κάθε αποστολή τους.

Αυτό το τελευταίο είναι κάτι που τονίζω σε όλους τους επίδοξους παίκτες (και κάτι που μου τονίζει ο δικός μου Handler, γιατί ξέρει τι απατεωνίσκος είμαι), όσο λιγότερα ξέρετε για το παιχνίδι όταν ξεκινάτε να παίζετε, τόσο περισσότερο θα το διασκεδάσετε. Η διασκέδαση στο Delta Green δημιουργείται όταν μια μικρή ομάδα ανθρώπων με λίγες γνώσεις και ακόμα λιγότερους πόρους καταφέρνει να ξεδιαλύνει σε ένα μικρό βαθμό το τι στην οργή συμβαίνει στην εκάστοτε αμερικανική πόλη που τους έχει στείλει η υπηρεσία για την αποστολή τους, και από την προσπάθειά τους να λύσουν ένα πρόβλημα το οποίο απειλεί να ξεφύγει από στιγμή σε στιγμή -ειλικρινά, κάθε αποστολή στο Delta Green απέχει λεπτά από την καταστροφή, και η λύση δεν είναι σχεδόν ποτέ ορατή ή έστω εφικτή.

Είναι αυτές οι στιγμές κατά τις οποίες τα πράγματα λειτουργούν θετικά (και δεν συμβαίνει συχνά αυτό) όταν η μικρή ομάδα που αναφέραμε καταφέρνει να αποκαλύψει ένα μικρό ποσοστό από τη συνωμοσία που βρίσκεται παντού γύρω τους. Αυτές είναι επίσης οι στιγμές κατά τις οποίες οι παίκτες αρχίζουν να καταλαβαίνουν το τι ακριβώς συμβαίνει και γιατί κάνουν ότι κάνουν, ενώ αυτοί που έχουν μπει για τα καλά στο “πετσί” του ρόλου θα νιώσουν ένα δέος όταν καταλάβουν πόσο πραγματικά λίγο μπορούν να επηρεάσουν τα πράγματα στον κόσμο του παιχνιδιού, αλλά και παράλληλα γιατί δεν μπορούν να σταματήσουν να προσπαθούνε.

Και εδώ είναι που έρχεται ο τρόμος. Οι παίκτες καλούνται να τα βάλουν με δυνάμεις πολύ ανώτερές τους, και το παιχνίδι δεν έχει κανέναν ενδοιασμό να τους δείξει πόσο άνιση είναι μια τέτοια μάχη. Δεν έχω κανένα πρόβλημα να παραδεχθώ ότι μαζί με τρεις καλούς μου φίλους είχαμε αρχίσει πραγματικά να χάνουμε τα λογικά μας εκτός παιχνιδιού, ενώ οι χαρακτήρες μας ήταν αποκλεισμένοι μέσα σε εκείνο το αναθεματισμένο σπίτι της οδού Spooner στο New Jersey, ανήμποροι τόσο αυτοί αλλά όσο και εμείς να καταλάβουμε τι πρέπει να κάνουμε για να ξεφύγουμε και τι είναι αυτό που έχουμε να αντιμετωπίσουμε. Ταυτόχρονα, όμως, δεν μπορούσαμε να σταματήσουμε να παίζουμε γιατί μια τέτοια παικτική εμπειρία δεν τη βρίσκεις και κάθε μέρα.

Θα ήθελα να μπορούσα να σας εξηγήσω περισσότερα για την αποστολή αυτή και τι κρυβόταν πίσω από το μυστήριο του (αναθεματισμένου) σπιτιού, αλλά όπως σας έχω ήδη πει, όσα λιγότερα ξέρετε, τόσο πιο πολύ θα διασκεδάσετε παίζοντας -οι παρατηρητικοί αναγνώστες θα έχετε ήδη δει ότι έχω αποφύγει να αναφερθώ σε λεπτομέρειες σε όλο αυτό το άρθρο. Για τους έμπειρους pen & paper παίκτες εκεί έξω, κρατήστε το εξής: στα περισσότερα άλλα παιχνίδια παίζεις για να “χτίσεις” το χαρακτήρα σου με καλύτερο εξοπλισμό και υψηλότερα στατιστικά. Στο Delta Green παίζεις για να αποκαλύψεις τι είναι αυτό που συμβαίνει γύρω σου και για να κρατήσεις τον χαρακτήρα σου ζωντανό πάση θυσία.

Γιατί ο θάνατος και η παράνοια παραμονεύουν σε κάθε γωνία στο Delta Green, για να παραφράσω ένα παλιό κλισέ. Οι χαρακτήρες που ερμηνεύει ο κάθε παίκτης είναι τόσο τρωτοί όσο οποιοσδήποτε απλός άνθρωπος, και σε έναν τέτοιο κόσμο όπου χρειάζεται να αντιμετωπίσουν καταστάσεις και όντα πέρα από τις δυνατότητές τους η ζωή τους είναι δυνητικά πιο φτηνή από αυτή της μέσης μύγας. Και δεν είναι μόνο η σωματική υγεία των παικτών που δέχεται επίθεση από τους μηχανισμούς του παιχνιδιού, αλλά και η ψυχολογική. Οι παίκτες σιγά-σιγά χάνουν τα… λογικά τους, αποκτούν πνευματικές διαταραχές, αποξενώνονται από τους ανθρώπους γύρω τους, ώσπου στο τέλος μπορεί και να τρελαθούν, κάτι που για το παιχνίδι είναι ένας διαφορετικός (και πιο δημιουργικός στα χέρια του κατάλληλου Handler) τρόπος θανάτου. Το Delta Green λοιπόν δεν προσφέρει κανενός είδους έλεος για τους χαρακτήρες τους, οι αποφάσεις που ζητάει από τους παίκτες του να πάρουν συχνά φαντάζουν από δύσκολες έως αδύνατες, και ο θάνατος είναι τόσο μόνιμος όσο είναι και αναπόφευκτος αν οι παίκτες πάρουν τις λάθος αποφάσεις, τη λάθος στιγμή. Φυσικά τίποτα δεν εμποδίζει έναν παίκτη από το να φτιάξει έναν νέο χαρακτήρα ώστε να συνεχίσει να παίζει, εάν αυτό χρειαστεί.

Στον τίτλο αυτού του άρθρου αναφέρθηκα στο Delta Green ως ένα παιχνίδι ρόλων για ενήλικες. Δεν το είπα μόνο για εντυπωσιασμό και για να πω “Κοιτάξτε, κοιτάξτε, το παιχνίδι που μου αρέσει είναι ώριμο!” Όπως λογικά θα έχετε καταλάβει, καλό θα είναι οι παίκτες να είναι ενήλικες ναι μεν λόγω του κόσμου του παιχνιδιού και τον αποφάσεων που θα πρέπει να πάρουν μέσα σε αυτόν γενικότερα, αλλά δεν είναι μόνο αυτός ο λόγος. Σε αντίθεση με άλλα παιχνίδια ρόλων τα οποία λαμβάνουν χώρα σε εξορμήσεις πέντε και έξι ατόμων που χρειάζονται μήνες ή και χρόνια για να ολοκληρωθούν, οι αποστολές του Delta Green απαιτούν μόνο λίγες ώρες, δύο ή τρία άτομα για πράκτορες, και είναι κατά κύριο λόγο αυτοτελείς. Πρακτικά, αυτό σημαίνει πως είναι απολύτως εντάξει για έναν παίκτη να παίξει για μία ή για δυο αποστολές συνεχόμενες αλλά να μην παίξει σε μια τρίτη. Απλώς δεν τον κάλεσε η υπηρεσία στην αποστολή αυτή, και δεν τον εμποδίζει τίποτα από το να συμμετάσχει σε οποιαδήποτε μελλοντική. Με άλλα λόγια, είναι ό,τι πρέπει για τα περίπλοκα ωράρια που έχουμε δυστυχώς όλοι οι ενήλικες από ένα σημείο της ζωής μας και μετά.

Αντί επιλόγου, θα ήθελα αναφερθώ σε μια από τις αποστολές στις οποίες έχω παίξει ως πράκτορας. Μας είχε ζητηθεί να εξερευνήσουμε ένα σπίτι το οποίο είχε μια μικρή πιθανότητα να είναι μολυσμένο, και εγώ ζήτησα να μπούμε μέσα μόνο με στολές Hazmat, και πήγαμε έτσι στο σπίτι μέρα-μεσημέρι. Κάτι τέτοιο φυσικά κίνησε την περιέργεια των τοπικών media, και σύντομα μας είχαν κυκλώσει τα τηλεοπτικά κανάλια, δυσκολεύοντας μας αφάνταστα. Όμως, στο τέλος της αποστολής, ο Handler μας μας είπε πως όποιος δεν είχε φορέσει τη στολή είχε όντως μολυνθεί.

Αυτό είναι, λοιπόν, το Delta Green. Ένα παιχνίδι όπου δεν υπάρχουν εύκολες αποφάσεις, αλλά συχνά δεν υπάρχουν καν σωστές αποφάσεις. Αν σας ακούγεται έστω και λίγο διασκεδαστικό κάτι τέτοιο (και πιστέψτε με, είναι), αξιζει να του ρίξετε μια ματιά...