Συνέντευξη με τον Νίκο Φερεντίνο

Συνέντευξη με τον Νίκο Φερεντίνο

Αντικείμενο της σημερινής συνέντευξης είναι η συζήτηση με τον συγγραφέα Νίκο Φερεντίνο, συγγραφέα του βιβλίου Όνομα χρήστη: Οι λαοί της θάλασσας. Γνώρισα τον Νίκο μέσα από τη διαδικασία των λογοτεχνικών διαγωνισμών που διοργανώνει κατά καιρούς ο ιστότοπος sff.gr. Η αλήθεια ήταν πως από την πρώτη στιγμή αντιλήφθηκα πως ο Νίκος διέθετε συγγραφικές ικανότητες που θα μπορούσαν άνετα να δώσουν -υπό τις κατάλληλες συνθήκες- μια ωραία ιστορία, καθώς τα διηγήματα με τα οποία συμμετείχε στους διαγωνισμούς ήταν σε υψηλό επίπεδο. Επίσης, μέσα από τον τρόπο με τον οποίο αντιμετώπιζε την όλη διαδικασία, διέκρινα πως ήταν ένας άνθρωπος που τον διακατείχε το ήθος, η υπομονή, η καλοπροαίρετη σκέψη, το φιλότιμο και η αίσθηση του δικαίου. Επομένως, από τη στιγμή που η ΛΕ.ΦΑ.ΛΟ.Κ. άρχισε να δημοσιεύει συνεντεύξεις, άδραξα την ευκαιρία για να παρουσιάσω τον Νίκο και το βιβλίο του στο αναγνωστικό κοινό.

Νικό καλησπέρα, σε καλωσορίζω στην παρέα μας. Θα ήθελες να μας πεις μερικά πράγματα για εσένα; Ποια είναι τα ενδιαφέροντά σου, με τι ασχολείσαι, πώς προτιμάς να περνάς τον ελεύθερο χρόνο σου;
Θα έλεγα ότι είμαι ο κλασικός οικογενειάρχης. Σπίτι με κινηματογράφο, πολύ κινηματογράφο, και βιβλία, βέβαια. Μου αρέσει το διάβασμα και συνήθως ασχολούμαι με αρθρογραφία στο ίντερνετ ή με μυθιστορήματα. Από εκεί και μετά περίπατοι, κολύμπι το καλοκαίρι, μια βόλτα για καφέ ή ποτό. Η ζωή των συγγραφέων, γενικά, δε διαφέρει από αυτή του πολύ κόσμου.

Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σου συγγραφείς; Ποιο είναι το τελευταίο βιβλίο που πραγματικά σε συνεπήρε;
Δύσκολο να πω. Έχω διαβάσει πολλά βιβλία στη ζωή μου και συνεχίζω να διαβάζω. Τόσα που να γνωρίζω ότι τα περισσότερα δε θα πέσουν ποτέ στα χέρια μου! Πλέον τα βλέπω περισσότερο από τη ματιά του συγγραφέα, προσπαθώ να εντοπίσω τα θετικά στοιχεία που θέλω να ακολουθήσω και τα αρνητικά που θέλω να αποφύγω. Μου αρέσει για παράδειγμα η γλώσσα του Καζαντζάκη, ο μαγικός κόσμος του Μάρκες, οι έντονες περιγραφές του Μπάρκερ. Και πάλι δε θα ήθελα να πω ότι έχω εντρυφήσει σε κάποιον συγγραφέα, απλά με συναρπάζουν στοιχεία τους.

Πώς ξεκίνησε η ενασχόλησή σου με τη συγγραφή; Ποιο ήταν το έναυσμα για να ξεκινήσεις να γράφεις ιστορίες;
Γράφω από μικρό παιδί. Πάντα με συνάρπαζε ο τρόπος που οι άνθρωποι έλεγαν ιστορίες. Ήθελα να γίνω ο μάγος που κατάφερνε να αποτυπώσει εικόνες, ήχους, μυρωδιές σε μια κόλλα χαρτί. Ίσως εκείνο που πραγματικά με παρακίνησε ήταν η Ιστορία χωρίς τέλος του Μιχαήλ Έντε και παρεμφερή έργα που διάβαζα πολύ μικρός. Μου άρεσε η ιδέα να μεταφερθεί μια παγκόσμια και ελπιδοφόρα ιδέα σε μια ιστορία φαντασίας. Το ότι έφτασα στην πέμπτη δεκαετία της ζωής μου για να μπω στη διαδικασία να εκδώσω, είναι ένα άλλο θέμα.

"Κωδικός χρήστη: οι λαοί της θάλασσας’’. Ιδιαίτερος τίτλος. Πώς προέκυψε η κεντρική ιδέα για το βιβλίο σου; Υπάρχει κάποιο προσωπικό βίωμα πίσω από τη σπίθα της συγκεκριμένης συγγραφικής δημιουργίας;
Το βιβλίο αυτό είναι 100% βιωματικό. Μετά από πολλά χρόνια ενασχόλησής μου με το κίνημα ενάντια στην Παγκοσμιοποίηση και στη συνέχεια με τα κινήματα των πλατειών μπήκα σε μια φάση αποτίμησης. Ήθελα να γράψω με κάποιον τρόπο τις απόψεις μου γύρω από αυτό που έχει συμβεί και κυρίως αυτά που τα προηγούμενα προοικονομούν. Βρήκα την ευκαιρία να τα εκφράσω μέσα από τη συγγραφή, μου ήταν πολύ πιο εύκολο. Επίσης, θεώρησα ότι όσα κι αν πει κάποιος, αν δεν έχει τη δυνατότητα να τα προσφέρει σαν εικόνα δε θα γίνει ποτέ κατανοητός.

Η Επιστημονική Φαντασία είναι ένα απαιτητικό είδος. Πόσο χρόνο αφιέρωσες στην έρευνα και πόσο δύσκολη βρήκες τη διαδικασία της ένταξης των συγκεκριμένων πεδίων στη μυθιστορηματική φόρμα του έργου;
Καθόλου. Όσα έγραψα έχουν να κάνουν με την έρευνα που κάνω έτσι κι αλλιώς προκειμένου να κατανοήσω τη σύγχρονη πραγματικότητα. Το βιβλίο ήταν ένα απόσταγμα όλης της προσπάθειας που έκανα. Ακόμα κι αν δεν είχα σκοπό να γράψω τίποτα, την έρευνα θα την είχα κάνει. Από εκεί και μετά η μετουσίωση σε εικόνες ήταν πράγματι δύσκολο σημείο. Η αλήθεια είναι ότι όταν είμαι σε φάση συγγραφής έργου αφιερώνομαι σε αυτό, το σκέφτομαι όλη την ώρα. Μου πήρε όντως πολλές ώρες να σκεφτώ κάθε κεφάλαιο και ήθελα κάθε φορά που καθόμουν να γράψω, να έχω μια καινούρια έμπνευση.

Βρήκες απαιτητική τη διαδικασία δημιουργίας ενός δυστοπικού κόσμου; Αλήθεια, απολαμβάνεις περισσότερο το χτίσιμο του φανταστικού μέλλοντος έτσι όπως το περιγράφεις στο βιβλίο σου ή προτιμάς να επικεντρώνεσαι στους χαρακτήρες; Θεωρείς πως αυτά τα δυο στοιχεία πρέπει να έχουν ετεροβαρή σχέση μεταξύ τους;
Πολλά τα ερωτήματα. Πρώτα από όλα, η δημιουργία ενός εντελώς νέου κόσμου με διαφορετικούς κανόνες είναι μια πρόκληση και μια διαδικασία που μου αρέσει πολύ. Στο βιβλίο αυτό δεν το έκανα στο βαθμό που μπορούσα. Θεώρησα πιο σωστό να δείξω ότι το μέλλον ήδη το ζούμε κατά ένα μεγάλο ποσοστό, ότι η μυρωδιά του πλανάται ήδη ανάμεσά μας. Από αυτή την άποψη, στο βιβλίο δε θα δει κανείς νέους κανόνες και τρόπους, παρά μόνο μια άλλη πραγματικότητα που ενώ σιγά σιγά πλησιάζει δύσκολα τη συνειδητοποιούμε. Για τους χαρακτήρες, το βιβλίο αυτό ανήκει σε μια σειρά βιβλίων που δίνουν περισσότερο βάρος στην κοσμοπλασία. Οι χαρακτήρες έρχονται να την ντύσουν, δρουν υποστηρικτικά. Τώρα, αν δοκίμαζα να το γράψω από την αρχή, θα έδινα περισσότερο βάρος στους χαρακτήρες; Η απάντηση είναι όχι. Αν τους ανέπτυσσα περισσότερο, δε θα πρόσθετα τίποτα σε όσα είχα εξαρχής να πω.

Ποια η άποψή σου για τη θέση της Επιστημονικής Φαντασίας στην Ελλάδα; Θεωρείς πως είναι εφικτό να προσελκύσει μεγαλύτερο αναγνωστικό κοινό στο εγγύς μέλλον;
Καταρχάς, δε θεωρώ τον εαυτό μου γνώστη του συγκεκριμένου είδους στη χώρα μας. Υποστηρίζω ότι θέλει πολλή δουλειά ακόμα για να φτάσουμε στο πρώτο επίπεδο, να αποδεχτεί το κοινό Επιστημονική Φαντασία με Ελληνικό setting. Όταν μιλήσεις σε ένα μέσο Έλληνα για Επιστημονική Φαντασία θα σκεφτεί μια παραγωγή του Σπίλμπεργκ κι όχι έναν τρελό επιστήμονα που έχει εγκαταστήσει το εργαστήριό του σε ένα υπόγειο στα Πετράλωνα. Από αυτή και μόνο την άποψη είμαστε πολλές δεκαετίες πίσω. Αυτό συνεπάγεται πολλή ακόμη δουλειά για να κερδηθεί το αναγνωστικό κοινό.

Γράφεις κάτι άλλο; Πότε μπορούμε να περιμένουμε την επόμενη δουλειά σου;
Η αλήθεια είναι ότι έχω γράψει ήδη το δεύτερο ολοκληρωμένο έργο μου. Για την ώρα έχει πέσει θύμα του κορονοϊού. Έχουν μείνει συναντήσεις εκκρεμείς. Ελπίζω στο τέλος όλων αυτών να έχω κάποια ευχάριστα νέα. Θέλω με την ευκαιρία της συνέντευξης να δώσω μια ιδέα για το νέο μου εγχείρημα. Σκεφτείτε ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη επηρεάζει απόλυτα τη ζωή μας και ότι τα στοιχεία που επεξεργάζεται για να αναπτυχθεί έχουν να κάνουν με τη συμπεριφορά μας, ακόμα και με τις σκέψεις μας. Το ερώτημα: πόσο επικίνδυνη μπορεί να γίνει για εμάς η ίδια η σκέψη μας, οι φόβοι μας, όλα αυτά που περνάνε από το μυαλό μας και θα θέλαμε να μην τα είχαμε καν σκεφτεί; Αποτιμώντας τα δύο μου αυτά έργα θεωρώ ότι το κεντρικό θέμα στη δημιουργία τους είναι ότι η αντίθεση ανάμεσα στην εικονική πραγματικότητα και στην πραγματικότητα συνεχώς αμβλύνεται. Ότι ουσιαστικά, περνάμε σε μια ιστορική εποχή που φέρει στοιχεία πρωτόγνωρα για την ανθρώπινη ιστορία. Ότι πράγματα που θεωρούμε δεδομένα για αιώνες, όπως η ανθρώπινη εργασία, τα επόμενα χρόνια θα σταματήσουν να υπάρχουν και ότι η παγκόσμια διανόηση δεν είναι έτοιμη για αυτές τις αλλαγές.

Τι συμβουλές έχεις να δώσεις στους επίδοξους συγγραφείς που μόλις έχουν ολοκληρώσει το έργο τους και σκέπτονται πού να στείλουν το κείμενό τους;
Μία και μόνη. Να αγαπήσουν πραγματικά αυτό που έχουν γράψει,  να θεωρήσουν ότι αυτό αντανακλά τη δική τους υπόσταση και είναι τόσο μοναδικό όσο και οι ίδιοι. Από εκεί και μετά όλες οι δυσκολίες που θα συναντήσουν μπροστά τους δεν έχουν καμία σημασία. Σημασία έχει να συνεχίσουν να γράφουν, να καταλάβουν ότι είναι οι κυβερνήτες στο δικό τους ταξίδι της συγγραφής και όλοι οι υπόλοιποι θα παίζουν κάποιο ρόλο δευτερεύον. Και να ακούνε συμβουλές, ακόμα κι αν ποτέ δε θα τις ακολουθήσουν.

Τι θα ήθελες να πεις στους αναγνώστες που ενδιαφέρονται για το βιβλίο σου;
Οι συγγραφείς δεν έχουμε αντικειμενική άποψη για το έργο μας, ακόμα κι αν το επιδιώκουμε. Οπότε εκείνο που θα απαντήσω έχει βγει σαν συμπέρασμα από όσους το έχουν διαβάσει και μου έχουν πει ότι το βιβλίο σίγουρα αποζημιώνει όποιον αποφασίσει να το αγοράσει και να ξοδέψει κάποιες ώρες για να το διαβάσει. Ίσως, το βιβλίο αυτό στο μέλλον να αποδειχτεί προφητικό, κάτι που ενώ το απεύχομαι, δε θεωρώ απίθανο. Εξάλλου, το πρώτο πράγμα που λέω είναι η φράση: "κι αν υπάρχουν δεκάδες τρόποι να πεις την ιστορία του παρελθόντος, φαντάσου πόσοι οι τρόποι να πεις την ιστορία του μέλλοντος"

Νίκο, σ’ ευχαριστώ θερμά για τη συζήτησή μας. Εύχομαι κάθε επιτυχία στο συγγραφικό σου έργο και σε εσένα προσωπικά.
Ευχαριστώ κι εγώ για την ευκαιρία που μου έδωσες να μιλήσω για το έργο μου.

Ο Νίκος Φερεντίνος ζει στην Πάτρα και εργάζεται ως ιατρός. Έχει πάρει ειδίκευση Παθολογίας στο ΓΝ Ιωαννίνων. Είναι παντρεμένος και έχει δύο παιδιά. Έχει συμμετάσχει στο sff με διηγήματα. Το βιβλίο του "Όνομα χρήστη: οι λαοί της θάλασσας" είναι το πρώτο ολοκληρωμένο του έργο που εκδίδεται.